Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Van trucjes tot authenticiteit
Dient u zich als manager voortdurend persoonlijk te ontwikkelen of concurreert dat met uw eigenheid? In deze tijd wordt het steeds belangijker gevonden dat u authentiek en transparant bent. Belangrijk is daarbij dat uw aanpak past bij de persoon die u bent. Als u dat niet doet en klakkeloos afgaat op wat anderen vinden dat goed is, is de kans groot dat u incongruentie verweten wordt. Wat u zegt verschilt dan met wat u doet. En wat u doet, komt onzeker of gemaakt over. U bent niet echt, maar bedient zich alleen van trucjes om te bereiken wat u wilt. Om oprecht over te komen dient u uzelf te zijn is de gedachte. U moet open zijn, uit uw hart spreken en zich gedragen zoals u zich voelt. Uw houdingen en gebaren moeten natuurlijk overkomen. Kunt u zich er in trainen om meer uzelf te zijn?
Wees uzelf!
U moet uzelf zijn, maar wie bent u eigenlijk zelf? Kent u uzelf? We worden geboren met een bepaald temperament. Dat lijkt in ieder geval iets te zijn dat bij onszelf hoort. Daarna volgt onze opvoeding en scholing. We krijgen tips van anderen over hoe we ons moeten gedragen. We zien hoe we sociaal met anderen om horen te gaan. We leren verschillende rollen in het leven te spelen. We gaan ons daar zelfs mee identificeren: ‘Ik ben manager, moeder, sportman, verkoper’. We schaven ons gedrag bij tot deze past binnen de verwachtingspatronen die anderen hebben. En er bestaan nogal wat verwachtingen over hoe u zich zou moeten gedragen. U mag uzelf zijn zolang u de spelregels van het leven in acht neemt.
Onze manier van doen verschilt per context waarin we ons bevinden en wordt beïnvloed door anderen. In wisselwerking met uw omgeving ontwikkelt u uw waarden (wat belangrijk voor u is) en normen (voorwaarden en gedragregels). En naar deze ideeën zult u handelen. Andere mensen ontdekken zo wie u bent en wat ze aan u hebben. Maar zoals ik eerder schreef hoeft het beeld dat anderen van u hebben helemaal niet overeen te komen met uw zelfbeeld.
Authentiek gedrag of trucjes?
Uw gedrag dient congruent te zijn met uw woorden en het moet passen bij uw persoon. Tegelijkertijd dient u rekening te houden met de context en de verwachtingen van anderen. Dit lijkt een lastige opgave. Niettemin leert u - vooral uit ervaring - hoe u zich in verschillende omstandigheden het best kunt gedragen. U volgt niet altijd het gevoel dat u op dat moment heeft. Als tiener hing u misschien nog onderuit op een stoel als u een slopende nacht achter de rug had. Later leerde u dat u met deze ‘authentieke’ lichaamshouding toch niet zo’n beste indruk maakte. Hoe zwaar u het ook had, toch deed u uw best om een beetje rechtop te zitten en zelfs een vriendelijk gezicht te laten zien. U past zich aan om zo goed mogelijk over te komen. Toch ervaart u dat waarschijnlijk niet als een trucje.
Tijdens uw managementopleiding leerde u verschillende vaardigheden en gesprekstechnieken. Toen u deze de eerste keer in de praktijk bracht, voelde dat wellicht nog wat onwennig. U had het idee dat dezen nog niet echt bij u pasten. Het was alsof u voor het eerst leerde fietsen: u kwam wel vooruit, maar het ging nog wat wankelig. Aanleren van nieuw gedrag vraagt altijd wat gewenning, maar na verloop van tijd wordt het een tweede natuur. Dan hoeft u er niet meer over na te denken. Het gaat dan vanzelf. Op dat moment ervaart u het gedrag ook als iets dat bij u hoort. Het wordt een deel van hoe u uzelf ziet.
Aanleren van (non-)verbaal gedrag
In communicatietrainingen wordt veel aandacht gegeven aan spreek- en luistervaardigheden, gesprekstechnieken, onderhandeling- en vergaderstijlen, tactische en strategische woordvoering. Het gesproken woord is van grote waarde. De manier waarop u uw gedachten formuleert, maakt namelijk nogal wat verschil bij het overtuigen van anderen. Het gaat er vaak niet eens om wat u precies zegt, maar meer om hoe u dat zegt. Het maakt verschil wanneer u het zegt, waar u het zegt en in welke context u het zegt. Maar ook uw lichaamshouding, gebaren, mimiek, oogcontact en blikrichting zijn daarbij van essentiële invloed.
U kunt leren uw lichaamstaal effectiever te gebruiken, maar niet iedereen is ervan overtuigd dat dat wenselijk is. Meer dan ander gedrag wordt lichaamstaal namelijk gekoppeld aan de eigen persoon. Gebaren, lichaamshouding, gezichtsuitdrukking - ze moeten écht bij u passen. Zodra u daar verandering in aanbrengt bent u uzelf niet meer, is het idee van sommige mensen. Als u uw houdingen en gebaren uit een boekje moet leren, bedient u zich van manipulatieve trucjes of kunstjes. Dit zou ook doorzichtig zijn. U kunt immers niet uw hele lijf in de gaten houden. Dus als u openheid suggereert met uw handen, klemmen uw kaken zich wellicht gespannen opeen. En als u uw gelaat tot rust dwingt, bewegen uw voeten nerveus op en neer. Uw lichaamssignalen spreken elkaar tegen. Door deze incongruente lichaamstaal komt u onoprecht over. Liever dus uzelf blijven, maar hoe was dat ook al weer?
Lichaamstaal die bij u past
In het artikel Spreek de lichaamstaal die bij u past, maakte ik duidelijk dat verbetering van uw non-verbale communicatie geenszins hoeft te concurreren met uw eigenheid. Het is zeker mogelijk om bepaalde technieken in lichaamstaal - die hun succes hebben bewezen - aan te leren of te verbeteren. Verandering in non-verbale communicatie vraagt wel tijd. Soms krijg ik een mail van iemand die de volgende dag moet solliciteren. Deze persoon wil dan weten hoe hij de recruiter een hand moet geven, hoe hij aan tafel moet zitten, welke gebaren hij dient te gebruiken en hoe hij zijn gesprekspartner moet aankijken tijdens het beantwoorden van de vragen. Ik adviseer deze persoon dan gewoon te doen wat zijn gevoel hem op dat moment ingeeft. Als de sollicitant pas tijdens zijn gesprek moet uitvinden welke houdingen en gebaren effectief zijn, wordt hij waarschijnlijk gek van zichzelf. Elk gebaar lijkt dan uitvergroot en elke houding komt gekunsteld over. Doe maar gewoon is hier dan het advies.
Wil iemand echter suggesties over een beter gebruik van zijn lichaam bij de communicatie op langere termijn, dan zal ik die zeker bieden. Veranderd lichaamsgebruik is absoluut mogelijk, maar het vraagt tijd er aan te wennen. In die tijd moet het nieuwe gedrag letterlijk ‘eigen’ worden. Op dat moment zijn het geen trucjes meer. Het strookt dan niet meer met de persoonlijkheid. Sterker nog: door lichaamstaal effectiever te gaan gebruiken, zal het zelfbeeld en de zelfverzekerdheid van de persoon in kwestie in positieve zin veranderen.
Mentale verandering door een veranderde houding
Het woord houding wordt zowel gebruikt voor de mentale attitude als voor de lichamelijke pose. Dit komt omdat beide nauw verbonden zijn. Iemands gemoed kan effect hebben op zijn lichaamshouding. Anderzijds kunnen verandering van lichaamshouding en -beweging iemands stemming beïnvloeden. Probeert u eens met uw hoofd naar beneden en uw schouders ineen een enthousiast verhaal te vertellen. Loopt u eens als een snelwandelaar druk gebarend door een ruimte en probeer tegelijkertijd iets met rustige stem te vertellen. U zult merken dat dat niet lukt. Uw lichaamshouding heeft niet alleen effect op anderen maar ook op uzelf.
Een verlegen persoon die gewend is krom te lopen en voortdurend blikken ontwijkt, kan leren zijn rug te rechten en anderen in de ogen te kijken. Dit zal niet van de ene dag op de andere lukken, maar als hij blijft oefenen lukt het hem wel. Hij zal daarmee uiteindelijk niet alleen zijn lichaamshouding veranderen, maar ook zijn verlegenheid overwinnen. Een manager die zich aanleert meer te glimlachen in verschillende situaties, zal niet alleen voor anderen een vriendelijkere uitstraling krijgen, maar zich ook prettiger gaan voelen. En daardoor verandert zijn hele manier van doen. Zijn glimlach maakt hem tot een aardige persoon. Een spreker die leert met open handen te spreken, heeft sneller contact met zijn publiek en voelt zich sneller op zijn gemak dan een spreker die zijn handen krampachtig bijeen houdt. Een onzekere en subassertieve werknemer die leert om letterlijk meer ruimte te nemen, zal ook meer ruimte krijgen en door anderen als assertief ervaren worden.
Wees uzelf en verander!
U kunt zich anders leren te gedragen, maar toch authentiek zijn. Dat klinkt misschien paradoxaal. U bent immers wie u bent. Dit lijkt een statisch gebeuren. Ook anderen verwachten in zekere zin dat u zich voorspelbaar gedraagt. Dan weten zij wat ze aan u hebben. Daarom is het soms lastig om een vastgeroest imago te veranderen. Als u zich plotseling anders gaat gedragen, lijkt het alsof u een spel speelt. Toch is de persoon die u bent uw leven lang al aan verandering onderhevig geweest. U moet er niet bang voor zijn dit te blijven doen. Uw ideeën kunnen anders worden en ook de manier waarop u zich gedraagt en uw lichaamstaal kunnen zich ontwikkelen. In het begin zal dit wellicht onwennig aanvoelen. Het lijkt alsof u zich anders voordoet dan u werkelijk bent. Maar als u lang genoeg oefent in uw nieuwe gedrag, kunt u uw imago zeker in positieve zin veranderen.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
authenticiteit
jezelf zijn
persoonlijkheid en karakter
mensenkennis
eigenwijs
eigenwijs aan de slag
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie