Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht managementartikelen
|
|
Lees alles over lichaamstaal in het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
|
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij bol.com of Managementboek.nl
Geheimen delen aan de vergadertafel
Iedereen heeft wel eens gedachten die hij vanwege de omstandigheden liever niet hardop uitspreekt, maar die hij wel wil delen met een bepaalde aanwezige. Fluisteren met zachte stem van achter je hand is erg opzichtig en in een dergelijke situatie niet altijd mogelijk. Daarom proberen mensen elkaar dingen over te brengen zonder daarbij te hoeven spreken. Iemand kan een oogje toeknijpen, zijn wenkbrauwen optrekken of een pruillip maken om subtiel zijn mening aan een ander te laten weten. Deze non-verbale onderonsjes komen in zakenbesprekingen vaak voor en kunnen zeer bepalend zijn voor de meningsvorming. Het is nuttig om dit fluisteren met lichaamstaal te leren herkennen en wellicht zelf te gebruiken.
Geheime communicatie
Lichaamstaal is een belangrijk communicatiemiddel als het gaat om overbrengen van gevoelens en om de onderlinge relatie te verduidelijken. Behalve dit is lichaamstaal handig in situaties waar het niet mogelijk is om te spreken of waar woorden ontoereikend zijn. Met gebaren kunt u gemakkelijk afstand overbruggen of u verstaanbaar maken in een lawaaierige ruimte. Ook als er niet gesproken mag worden - bijvoorbeeld tijdens een radio-opname - is het handig om toch informatie te kunnen uitwisselen.
Verder bestaat er nog een andere situatie waarin non-verbale communicatie erg zinnig is. Tijdens een vergadering kunt u - vooral met uw ogen en uw mimiek - aan één bepaalde persoon laten blijken wat u ergens van vindt zonder dat iedereen dat in de gaten heeft. Een deelnemer aan de vergadering kan als doel hebben steun te krijgen voor zijn mening over het agendapunt en tegelijkertijd de goede relatie met anderen willen behouden. Vaak wordt het één met woorden gecommuniceerd en het ander met subtiele lichaamstaal gecommuniceerd.
Geheime uitwisseling aan de vergadertafel
Tijdens een vergadering komen verschillende mensen bijeen. De meningen lopen vaak uiteen. Als iemand een afwijkende mening heeft, is het mogelijk dat hij zich met het uitspreken daarvan impopulair maakt bij andere aanwezigen. Het is daarom noodzakelijk zijn ideeën tactisch te presenteren en daarbij te zorgen dat hij de nodige steun ervaart. Om deze reden vinden er tijdens vergaderingen vaak heimelijke uitwisselingen plaats tussen de deelnemers. De non-verbale onderonsjes hebben meestal de volgende bedoelingen:
- Geheime informatie uitwisselen
- De meningsvorming van een ander peilen
- Steun voor de eigen belangen winnen
- De mening van een ander beïnvloeden
- De inbreng van een ander in stilte prijzen
- De spot drijven met een spreker
- De relaties met de anderen in tact houden
Bij het uitwisselen van geheime lichaamstaal is het de bedoeling dat één deelnemer de boodschap begrijpt en de anderen niet. Het is dus vooral de kunst om het ongemerkt te doen. De brenger van de boodschap moet middels subtiele signalen communiceren op het moment dat anderen even niet kijken - of tekens geven die zij niet kunnen waarnemen of snappen.
De plaats aan tafel
Soms kiezen deelnemers aan de vergadering om deze reden een bepaalde plek aan tafel. Iemand die vlak naast u zit, kunt u onder de tafel een por of schop geven om hem aan te sporen ook iets te zeggen. Ook kunt u hem juist te laten blijken dat hij iets verkeerds zegt. U kunt ook even uw duim opsteken onder de tafel om hem te complimenteren, zonder dat iemand anders dat ziet. Verder is deze plek handig om met zachte geluidjes uw mening duidelijk te maken. U kunt bijvoorbeeld even zachtjes klakken met uw tong of zuchten als u zich ergert. Toch is deze geheimtaal maar beperkt. U kunt niet gemakkelijk het gezicht van de ander waarnemen of met onopvallende mimiek uw eigen standpunt laten blijken. De geheime communicatie wordt dan eenrichtingsverkeer. Om deze reden is het handiger om tegenover of schuin ten opzichte van de persoon met wie u iets geheims wilt uitwisselen te gaan zitten. U kunt elkaar dan aankijken en met subtiele mimiek op elkaar reageren.
Oogsignalen
Oogcontact is veelbetekenend. De ogen zijn ook de belangrijkste instrumenten bij het delen van geheimpjes. Alleen al het feit dat iemand een ander aankijkt, heeft betekenis. Als u een gesprek heeft met twee klanten zullen zij elkaar op belangrijke momenten aankijken. Ze willen weten wat de ander denkt en laten blijken wat ze er zelf van vinden. Over het algemeen is dat een positief signaal. Een klant die volledig tegen uw voorstel is, is namelijk vastberaden en hoeft op dat moment de mening van zijn partner niet te pijlen. Oogcontact gaat overigens altijd vooraf aan het geven van een geheim signaal. De boodschapper moet er van overtuigd zijn dat degene voor wie het signaal bedoeld is naar hem kijkt en de anderen liever niet.
U kunt iemand met uw ogen signalen geven die veelzeggend zijn, terwijl anderen dat niet in de gaten hebben. Met een snelle blik - heen en weer van uw partner naar een ander, en dan weer naar de partner - kunt u wijzen. U kunt omhoog draaien met uw ogen met de betekenis van: ‘O jee!’ of even omlaag blikken waarmee u zegt dat iets u tegenvalt. Zo kunt u zonder woorden uw mening geven over een derde: non-verbaal roddelen. Langer dan gemiddeld aanstaren van een ander kan boosheid naar die persoon betekenen: ‘Wat heb je nou gezegd!’ De knipoog is het bekendst bij het delen van een geheimpje - om deze reden wordt hij niet zo opzichtig toegepast om een verborgen mening te delen. Als hij in dit kader al wordt toegepast, ziet het er eerder uit als een geringe vertrekking van de oogspier. Op deze manier kan iemand bijvoorbeeld een subtiel compliment geven aan de spreker die net aan het woord is geweest.
De taal van de wenkbrauwen
Na de ogen volgen de wenkbrauwen als instrument om geheime boodschappen mee uit te wisselen. De signalen met de wenkbrauwen vallen iets meer op, dus worden vooral toegepast als anderen niet direct kijken. Dat betekent meteen dat u ze het beste vanuit uw ooghoeken kunt waarnemen als u denkt dat anderen dit doen. Het optrekken van de wenkbrauwen duidt op verrassing. In dit bijzondere geval wordt het gebaar zéér snel gemaakt. De lenigen onder ons trekken één wenkbrauw op, zodat het maar vanaf één kant is te zien. Als de wenkbrauwen worden opgetrokken met tegelijkertijd samentrekken van de mond, duidt het op een tegenvaller - een onaangename verrassing: ‘Nou ja zeg!’ Fronsen met vooruitsteken van de onderlip duidt op boosheid: ‘Zeg dat nou niet!’ Ook dit signaal is kort en bijna onopvallend.
De mond die spreekt zonder woorden
We blijven nog even bij het gezicht. Mimiek is immers hét medium om gevoelens te communiceren en dat kan nog onopvallend ook. Een vergaderdeelnemer kan snel zijn ontevredenheid aan zijn partner overseinen door even zijn onderlip op te trekken. Een lichte glimlach kan onopvallend gebracht worden aan één kant van het gezicht - terwijl met de hand de andere kant van het gezicht bedekt wordt. De glimlach kan hier een andere betekenis hebben. Een korte grijns met de tanden op elkaar betekent juist dat de ander het belachelijk vindt. Hetzelfde geldt voor een glimlach met de hand op de buik: ‘Laat me niet lachen!’. Om twijfel uit te drukken kunt u even uw mondhoeken naar beneden trekken, wat minder opvalt dan het opzichtige optrekken van uw schouders.
Subtiele gebaren
Als degene met wie u iets wilt delen aan de andere kant van de tafel zit, zijn gebaren te opzichtig. Toch worden ze wel gebruikt. Om te voorkomen dat anderen dat als onderonsje beschouwen, wordt het gebaar vaak gemaakt zonder de ontvanger direct aan te kijken. Daarbij ziet u vaak het volgende patroon. De boodschapper kijkt naar de persoon aan wie hij iets wil laten weten. Kijkt dan weg terwijl hij het subtiele gebaar maakt en kijkt weer opnieuw om te zien of zijn boodschap begrepen is. Om het minder opvallend te laten zijn, zit daar enige tijd tussen. Als een spreker lang aan het woord is, kan op deze manier verveling worden uitgedrukt zoals:
- Trommelen met de vingers: ‘Wat duurt dit lang!'
- Blazen en met de hand over het voorhoofd wrijven: ‘Ik ben het zat!’
- Met de hand op de open mond tikken: ‘Dit is vermoeiend zeg!’
- Op het horloge tikken: ‘Is hij nou nog niet klaar?’
- De ogen sluiten en het hoofd voorover laten zakken: ‘Ik val in slaap!’
Herken de subtiele signalen
Non-verbale onderonsjes worden in veel bijeenkomsten gebruikt. Soms worden er hele conversaties gevoerd zonder woorden. De ene persoon kijkt de ander aan en trekt zijn wenkbrauwen op: ‘Wist jij dit?’. De ander antwoordt door zijn mondhoeken naar beneden te buigen: ‘Nee, ik vind dit vreemd!’ enzovoorts. Opvallend is de vaak lange pauze tussen ‘vraag’ en ‘antwoord’ om de dialoog niet op te laten vallen.
Voor u als manager is het vooral belangrijk dat u deze subtiele ruggespraak leert herkennen. Zo weet u beter hoe de meningen verdeeld zijn en welke belangen de vergaderdeelnemers hebben. U zou de deelnemers aan de vergadering die u ziet fluisteren met lichaamstaal kunnen aanspreken op hun non-verbale gedrag, maar daarmee drijft u hen in het nauw. De reden waarom de meningsuiting is verpakt in een geheime boodschap is namelijk nooit voor niets. Soms heeft dat te maken met onderlinge verhoudingen binnen het team. Als u hen dwingt om daar en plein public woorden aan te geven, zeggen ze wellicht iets anders dan ze werkelijk denken. En op woorden die mensen eenmaal hebben uitgesproken komen ze niet zo snel weer terug.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
Artikelen over effectief vergaderen:
Vergaderen zonder woorden
De impact van vergadergedrag
Minder is méér: zo kunt u effectiever vergaderen
Effectief omgaan met meningsverschillen
Gebruik uw emoties doelgericht
Wie heeft het voor het zeggen in de vergadering?
De zwijgers aan het woord
Het zakelijk duel: een tweegevecht aan de vergadertafel
Manipuleren aan de vergadertafel
De macht van de notulist
Wat bedoelt u eigenlijk?
Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
geheimen
The Secret
fluisteren
mensenkennis
geluk
succes
liefde
complimenten
emotie
lichaamstaal
relativeren
|