Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Bekend maakt bemind
Regelmatig kreeg ik de afgelopen jaren (vaak van de media) de vraag hoe je jezelf het best profileert tijdens een beoordelingsgesprek of salarisonderhandeling. Uit de toelichting die meestal bij die vraag gegeven werd, bleek dat de vraagstellers verwachtten dat ik slimme tips zou kunnen geven over de lichaamstaal die je tijdens dit gesprek zou moeten laten zien. Nu ben ik de laatste die zal ontkennen dat lichaamstaal een belangrijke plek heeft in de totale communicatie. Maar toch antwoordde ik dat lichaamstaal in zo’n gesprek een veel minder grote invloed heeft dan je misschien zou verwachten. De reden daarvoor is dat de gesprekspartners elkaar (te) goed kennen.
Indruk en verwachtingen
In een gesprek waarbij de gespreksdeelnemers elkaar nog niet zo goed kennen, zoals een sollicitatiegesprek, is het in het begin vaak wat aftasten. Je wilt van elkaar weten met wie je te maken hebt en wat je van elkaar kunt verwachten. In zo’n gesprek is het dus belangrijk om een goede eerste indruk te maken. Daarmee schept u een beeld van uzelf dat langdurig bij de ander zal blijven hangen. De indruk die we van iemand hebben, passen we namelijk pas aan in ons hoofd, als ons iets nieuws of bijzonders opvalt. Tijdens een gesprek met bekenden hebben we die eerste indruk allang gemaakt. In het geval van een beoordelingsgesprek of salarisonderhandeling zal het dus niet zoveel meer uitmaken of u opeens rechtop gaat zitten of plotseling vriendelijk lacht naar uw leidinggevende. Integendeel. Als u in zo’n gesprek een pose aanneemt die uw baas niet van u gewend is, wekt u eerder de indruk dat u niet oprecht, authentiek en transparant bent. En die indruk zal niet in uw voordeel werken.
Het gesprek overstijgend
Het antwoord op de vraag hoe u zich wel zou moeten opstellen tijdens een beoordeling of salarisonderhandeling overstijgt de grenzen van het gesprek. Als u zichzelf op dat moment nog moet bewijzen, bent u te laat. Zinvoller is om in de weken voorafgaand aan zo’n gesprek te laten zien wat u waard bent. Dat doet u vooral door inzicht te geven in uw werk. Dat betekent niet per se dat u harder moet werken, maar wel dat u ervoor zorgt dat uw leidinggevenden weet wat u allemaal voor goeds doet. Ga daarvoor vaak bij uw baas langs, toon uw werk en vraag hem of haar om advies. Zo betrekt u uw baas bij uw werk zodat het ook een beetje van hem of haar wordt. Als u een compliment krijgt, laat dan overduidelijk blijken hoe blij u daarmee bent. Met dit laatste geeft u aan dat u dat compliment ervaart als een waardevolle stimulans en niet als slechts een opmerking tussendoor. En dat zorgt er ook voor dat uw leidinggevende zijn/haar eigen compliment zal onthouden. Tijdens uw beoordelingsgesprek of salarisonderhandeling kunt u daar op terugkomen en nogmaals benadrukken hoezeer u dit positieve vertrouwen van uw leidinggevende op prijs stelt. Als u een salariswens hebt, dwing uw leidinggevende dan niet om er al in dit gesprek een uitspraak over te doen. Hij of zij is immers niet voorbereid. Vraag liever om een vervolggesprek om het daar over te hebben. De kans dat u dan succes oogst is een stuk groter.
Vreemde ogen dwingen
Of mensen elkaar wel of niet goed kennen heeft veel effect op hun onderlinge communicatie. Als je samenwerkt met iemand die je goed kent, sta je niet zo snel voor verrassingen. Je weet wat je aan elkaar hebt en dit kan bijdragen aan een manier van werken waarbij je elkaar perfect aanvult. Je snapt ook sneller wat de ander bedoelt en hoe serieus je hem of haar moet nemen. Je kunt elkaars emoties ook makkelijker duiden. Je weet bijvoorbeeld van een collega dat zij altijd moppert, maar dat je dan toch op haar kan rekenen. Of je weet van je leidinggevende dat hij soms woedeaanvallen heeft, maar ook dat die meestal snel weer over zijn en bij hem nooit consequenties hebben. Elkaar kennen betekent dat je kunt inspelen op wat je van de ander verwacht. Bij de opvoeding van kinderen wordt vaak gezegd dat ‘vreemde ogen dwingen’. Ouders beklagen zich er dan bijvoorbeeld over dat hun kinderen niet luisteren terwijl de kinderen wel meteen positief reageren op een vreemde die hen berispt. Dit heeft te maken met hetzelfde principe. Als een vreemde er streng uitziet, kan een kind niet inschatten wat dat betekent en kiezen voor de minste weerstand, en dus eerder luisteren. Bij de boze ouder zijn de consequenties, of juist het uitblijven daarvan, beter te voorspellen door het kind. Als je kunt inschatten wat je te wachten staat biedt dat je meer gedragsalternatieven.
Bekend maakt bemind
Sommige leidinggevenden, vooral veel bestuursleden, kiezen ervoor om afstand te houden van hun medewerkers. De afstand van de baas tot zijn medewerkers maakt hem/haar onvoorspelbaar en dat kan zijn/haar machtspositie vergroten - ook hier: vreemde ogen dwingen. Doordat de medewerkers niet goed kunnen inschatten hoe de baas hen zal beoordelen en welke consequenties hun gedrag zal hebben, ervaren sommigen een gevoel van onzekerheid in zijn/haar aanwezigheid. Er zijn zelfs medewerkers die echt bang zijn voor hun baas en nerveus worden als hij/zij in de buurt is. Voor een leidinggevende die afstand houdt tot zijn medewerkers is het veel makkelijker om een slechtnieuws gesprek te voeren en zich emotioneel af te sluiten. Toch komt nabijheid van een leidinggevende de relatie met de medewerkers meer ten goede. Zoals gezegd begrijpen mensen die elkaar goed kennen elkaar sneller. Daardoor kunnen ze elkaar makkelijker aanvullen of corrigeren. Managers die de gebruiksaanwijzing van hun medewerkers hebben bestudeerd, kunnen hen beter aansturen in de richting die ze wenselijk achten. Maar om die gebruiksaanwijzing te mogen lezen, zullen zij ook iets van zichzelf moeten durven prijsgeven. Het gevolg van het echt leren kennen van uw medewerkers is dat u ook een emotionele verbintenis met hen aangaat. Bekend maakt bemind is het effect van een bijzonder psychologisch fenomeen: het mere exposure effect: hoe vaker je met iets (of iemand) in contact komt hoe meer je dat gaat waarderen.
Een onbekend of bekend publiek
Veel mensen zien er tegenop om te moeten spreken voor een groot en onbekend publiek. Zij kiezen er liever voor om een voordracht te houden voor een kleine groep mensen die ze goed kennen. Anderen hebben juist liever een zaal vol onbekenden. Wat uw voorkeur ook is, er is een groot verschil tussen beide presentaties. Bij vreemden is het goed om - net als tijdens het sollicitatiegesprek - een goede eerste indruk te maken. Het helpt om voorafgaand aan uw presentatie rond te lopen en kort kennis te maken met een aantal mensen. Daarmee is uw presentatie feitelijk al begonnen en zult u zich sneller ontspannen voelen in het gezelschap. In een groep mensen die u goed kent, kan uw presentatie sneller wat losser en informeler zijn. Toch voelt dat niet zo voor elke spreker. Mensen die u goed kennen, hebben bijvoorbeeld veel sneller in de gaten of u nerveus bent. Hoewel dat geen probleem hoeft te zijn, vinden veel sprekers dat lastig. Inhoudelijk maakt het ook verschil of u voor een bekend of onbekend publiek staat. Bij het bekende publiek is het gemakkelijker om te verwijzen naar gedeelde kennis. U kunt bijvoorbeeld refereren naar een incident dat recent heeft plaatsgevonden. Anderzijds kan de bestaande expertise op het gebied waar u uw presentatie over geeft er ook voor zorgen dat u het gevoel krijgt te worden beoordeeld door uw collega’s. Bekende mensen kennen uw manier van praten en uw soort van humor. Ook zijn ze vaak al bekend met uw standpunten en stokpaardjes en zijn ze thuis met de voorbeelden die u aandraagt. Daardoor kunnen ze zich kritisch opstellen. Een bekend publiek durft ook eerder te reageren en weerwoord te geven. Zorg daarom dat u altijd iets verrassends inbrengt als u een presentatie geeft aan bekend publiek. Zorg voor verrassing voor wat betreft vorm én inhoud.
Meer over dit onderwerp
Zo maakt u het verschil
Krijgt u een eerste kans om een tweede indruk te maken?
Maak een goede indruk door een verzorgd uiterlijk
Hoe verandert u een vastgeroest imago?
Klopt uw zelfbeeld?
Handleiding voor een goede zelfbeoordeling
Zo komt u representatief over
Waar of niet waar? Negen stellingen over lichaamstaal
Feiten en fabels over lichaamstaal
Verbaal of non-verbaal?
Bekijk hier een overzicht van de artikelen van Frank van Marwijk
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie