Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Manipuleren met schouderklopjes
De afgelopen jaren heb ik eind februari traditioneel iets geschreven over complimenten en waardering. 1 maart is het namelijk de Nationale Complimentendag. Dit is dé dag om extra stil te staan bij de prestaties en kwaliteiten van uw medewerkers, collega’s en klanten en daar uw appreciatie voor te tonen. Dit jaar valt 1 maart op een zondag. Laat dat u er echter niet van weerhouden om extra complimentjes uit te delen. Laat dit weekend uw waardering blijken aan vrienden en familie voor wie ze zijn en wat ze doen. Vertel uw partner eens wat u aan hem of haar op prijs stelt en geef uw kinderen eens een extra pluim.
Stuur vrijdag uw personeel op weekend met het gevoel dat ze er toe doen. Spreek hen toe in positieve bewoordingen of zend een mailtje waarin u uw waardering laat blijken. Juist in deze crisistijd doen complimenten veel goed. Er wordt veel geklaagd vanwege de tegenslagen die zich voordoen. Toch doet iedereen juist extra zijn best om de tent draaiende te houden. Dit mag best eens genoemd worden. Vergeet geen complimenten te geven als het even niet goed gaat. Door uw waardering uit te spreken laat u het vertrouwen in uw medewerkers blijken en dit voorkomt dat mensen de moed laten zakken. In deze tijd heeft u elkaar hard nodig!
Aandacht voor complimenten
De eerste keer dat ik over complimenten schreef, stond vooral uw blijk van waardering aan anderen centraal. Daarna beschreef ik hoe het komt dat mensen gewoonlijk zo weinig complimenten geven en hoe u daar verandering in kunt brengen. Vervolgens heb ik u suggesties aan de hand gedaan om ook zelf meer waardering te krijgen. En nadat ik heb beschreven hoe u van waarderingsmanagement een levensstijl kan maken en hoe u een complimentencultuur in uw team kunt creëren, deed ik u nog twaalf manieren aan de hand hoe u een compliment kunt geven. Het jaar daarop schreef ik hoe u het best een compliment in ontvangst kunt nemen. Want ook dat is een kunst op zich. Vorig jaar heb ik in dit kader iets geschreven over motivatie. Een compliment is immers een enorme motivator. In dit artikel ga ik daar nog wat dieper op in: mag u complimenten aanwenden om iets voor elkaar te krijgen?
Manieren om te motiveren
Naar motivatie van mensen is veel psychologisch onderzoek gedaan. Daarbij is gekeken naar de effecten van onder andere straf en beloning om iets bij anderen gedaan te krijgen of hen juist te laten stoppen met bepaald gedrag. Verder zijn aandacht geven aan of juist negeren van gedrag essentieel voor motivatie. Tenslotte worden mensen gemotiveerd van binnenuit. Voor deze intrinsieke motivatie is de laatste jaren veel aandacht. Maar ook deze vorm van motivatie kunt u sturen. U kunt er voor zorgen wat mensen belangrijk (gaan) vinden. U kunt er aan bijdragen dat mensen voldoening kunnen vinden in hun werk en hen zodoende motiveren.
Motivatie door straf
Het uitgangspunt van motivatie door bestraffing is dat mensen pijn of verlies willen vermijden. Het effect van straf is zeer direct en krachtig. Het effect is echter tijdelijk. Mensen die gemotiveerd worden met straf doen niet meer dan dat van hen wordt verwacht. Hun aangepaste gedrag is er slechts op gericht om de straf te ontlopen. Om die reden nemen veel automobilisten gas terug bij het zien van een flitspaal. Maar ze geven ter compensatie een beetje extra gas bij als ze er voorbij zijn. Als u medewerkers onder druk zet, kan dit zeker een positief effect hebben op de productie, maar de initiatiefname en creativiteit van uw medewerkers worden volledig ingedamd.
Motivatie door materiele beloning
Motivatie door materiele beloning heeft veel overeenkomsten met die door bestraffing. Medewerkers zullen zich wel meer inzetten als er een beloning in het verschiet is. Het kan hen zelfs motiveren om net dat beetje extra te doen. Dit vergroot immers de kans dat ze de beloning in ontvangst kunnen nemen. Het geven van beloningen schept echter ook verwachtingen. Een jaarlijkse bonus wordt na verloop van tijd niet meer ervaren als iets extra’s. Op den duur wordt dit extraatje gezien als iets vanzelfsprekends. Het uitblijven van de bonus wordt gevoeld als een verlies en dus als een vorm van straf.
Aandacht geven of negeren
Met beloning of straf richt u de aandacht op het al dan niet gewenste gedrag. Daarmee bereikt u soms ook zeer onverwachte resultaten. Door medewerkers voortdurend te berispen kunt u er juist voor zorgen dat iets waar u zich aan stoort, blijft bestaan of verergert. Een verbod om te roddelen, leidt om deze reden vaak tot meer roddel in een team. Dit komt omdat u met uw negatieve houding of verbod juist de aandacht richt op het onderwerp en het gedrag. En ook negatieve aandacht is een vorm van aandacht. En deze aandacht kan in zekere zin gevoeld worden als een beloning. Kinderen die weinig aandacht krijgen van hun ouders ontwikkelen vaak negatief gedrag. Zich vervelend gedragen is de enige manier om de belangstelling van de ouders te krijgen, ook al is die afwijzend. Bestraffing houdt dit gedrag in stand. Belonen van alternatief gedrag werkt slechts tijdelijk. Het kind krijgt de beloning immers pas nadat hij zich eerst storend heeft gedragen. Vervelend gedrag biedt dus het vooruitzicht op een beloning.
Negatief gedrag blijkt het best te stoppen door er geen aandacht aan te besteden. Door het gedrag te negeren dooft dit uit. Belangrijk is wel om alternatieven aan te bieden. Daarom is het steeds belangrijk om te zeggen wat u wilt in plaats van wat u niet wilt. Ook in vergaderingen is dat belangrijk. Onderwerpen die u liever van de agenda wilt, kunt u beter niet meer noemen of er zo kort mogelijk aandacht aan besteden. Zorg voor actuele alternatieven waar u zich wel op richt. Het aansnijden van onderwerpen die gevoelig liggen, kan ervoor zorgen dat u slapende honden wakker maakt. Laat deze bij voorkeur rusten. Zolang niemand zich aangevallen voelt, zal niemand zich hoeven te verdedigen.
Sociale beloning: het compliment
We zagen zojuist dat wel of niet aandacht geven belangrijk is voor de motivatie. Maar dat kan ook op een heel andere manier dan door middel van cadeautjes of straf. Vooral het geven van erkenning en waardering heeft een positief effect op de motivatie. Het uiten van een compliment is een vorm van positieve aandacht die ervoor kan zorgen dat een medewerker zich maximaal inzet voor hetgeen waarmee hij bezig is. U geeft er namelijk erkenning mee voor wie de ander is en wat hij doet. U kunt er zijn nieuwe ideeën en initiatiefname mee prijzen. Een bijkomend voordeel is dat een compliment niets kost en het geen verwachtingen schept voor de volgende keer. Het is namelijk niet zo dat uw waardering minder is als u het compliment een keer niet uitspreekt. Door complimenten te geven laat u blijken dat u oog heeft voor wat de ander doet en dat u dit apprecieert. En daarmee stijgt u zelf ook in waarde in de ogen van de ander. Met een compliment verbetert u dus de onderlinge verstandhouding.
Manipuleren met schouderklopjes?
Zoals gezegd is het compliment een geweldige motivator. Om deze reden heb ik ook een hoofdstuk gewijd aan complimenten in mijn boek: Manipuleren kun je leren. Maar dit kan het gevoel bij het compliment veranderen. Veel mensen zullen vraagtekens hebben bij het geven van schouderklopjes die slechts tot doel hebben iemand ergens toe te bewegen. Uitingen van waardering en complimenten die bedoeld zijn om anderen te motiveren, worden vaak als een onaangename vorm van slijmen gezien - en dus niet als iets positiefs. Er wordt dan vanuit gegaan dat dergelijke complimenten ongemeend zijn. U tovert blijkbaar alleen iets vriendelijks uit uw hoed om iets voor elkaar te krijgen en helemaal niet omdat u werkelijk vindt dat de ander iets goeds heeft gedaan.
Complimenteren of slijmen?
Toch sluit het een het ander niet uit. Een gemeend compliment werkt motiverend. En een compliment dat aangewend wordt om te motiveren kan wel degelijk gemeend zijn. Sterker nog: dat móét gemeend zijn! Een niet gemeend compliment loopt snel in de gaten. Bijzonder genoeg nog niet direct bij het slachtoffer van uw slijmpoging, maar wel bij diens naaste omgeving. Als je zelf een compliment ontvangt, ben je daar immers gauw door gevleid. Je kunt het daardoor niet zo snel in de gaten hebben dat de ander het misschien niet zo erg meent. Maar zoals gezegd hebben anderen uw oneigenlijke gedrag snel in de gaten.
Echt en gemeend?
Het gaat er dus om om gemeende en echte complimenten te geven. Deze zijn het meest effectief. Ze geven de ander (en uzelf) een goed gevoel en ze werken tegelijkertijd enorm motiverend. De basis voor een goed compliment is menselijke belangstelling. Belangrijk daarbij is dat u zich openstelt voor de ander. U dient zich te verdiepen in diens persoon en diens werkwijze. U dient te weten wat hij belangrijk vindt. Het is wenselijk dat u uw medewerkers aandacht geeft voor wat zelf belangrijk vinden. Daardoor voelen ze zich het meest gewaardeerd. U kunt hen impliciet complimenteren door regelmatig tijd vrij te maken voor een praatje over het werk van uw medewerkers. Laat blijken dat u trots op hen bent. U kunt vertrouwen laten blijken door belangrijk werk te delegeren. Op deze manier laat u blijken dat u hen erkent, vertrouwt en waardeert. Bovendien zorgt dit ervoor dat u zich ook werkelijk bewuster wordt van de goede prestaties van uw medewerkers. Uw belangstelling in uw medewerkers en de onderlinge verstandhouding zal ook zeker verbeteren, evenals de persoonlijkheid van het contact dat u met hen heeft. En dit alles heeft ook effect op het wederzijdse begrip en de motivatie van binnenuit. Ik heb het al eens genoemd: als u anderen manipuleert (in de mooie betekenis van het woord), manipuleert u ook uzelf!
Uzelf en anderen veranderen
Het effect dat u te weeg brengt met doelgerichte waardering is enorm. Als u er een gewoonte van maakt om regelmatig welgemeende complimenten te geven, motiveert dat niet alleen, maar zorgt dat er ook voor dat uzelf en anderen daadwerkelijk veranderen. Allereerst werkt dat zo vanwege het principe van wederkerigheid. Als u anderen weet te waarderen voor hun kwaliteiten, zullen zij ook meer waardering voor u hebben. Ze zullen u niet alleen sympathieker vinden, maar u ook meer respecteren en serieuzer nemen. Ze zullen daardoor sneller voor u klaarstaan en uw adviezen opvolgen. Dit heeft een positieve uitwerking op het zelfvertrouwen van uzelf en uw medewerkers. Een bijkomend effect is dat uw positieve feedback invloed heeft op hoe de medewerkers zichzelf zien. En daar zullen ze ook naar handelen. Als u een medewerker bijvoorbeeld steeds laat horen dat hij zo’n duidelijke structuur aanbrengt in zijn werkzaamheden, zal hij structureren gaan ervaren als een gewaardeerde vaardigheid van zichzelf. Hij gaat zichzelf dan zien als een gestructureerde persoon en deze eigenschap verder ontwikkelen.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
Meer over dit onderwerp
De kunst van het complimenteren
Waarom is complimenteren zo moeilijk?
Zes wegen naar erkenning
Foute complimenten
Waarderingsmanagement als levensstijl
Twaalf manieren om een compliment te krijgen
Zorg dat u zelf waardering krijgt
Zo neemt u een compliment in ontvangst
Van klaagcultuur naar complimentencultuur
Speelse complimenten
Motiverende complimenten
Geloofwaardige complimenten
Compliment of salarigverhoging?
Persoonlijk compliment
Waarderend onderzoek
Wat doet u op de Nationale Complimentendag?
1 maart: Nationale Complimentendag
Bekijk hier een overzicht van de artikelen van Frank van Marwijk
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie