Lees alles over lichaamstaal in het boek van lichaamstaalexpert Frank van Marwijk

Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl

---

De taal van de vooruitgang

Het kan raar lopen!

Wij gebruiken onze benen om ons van de ene plaats naar de andere te bewegen. Dagelijks gaan ze letterlijk met ons aan de loop. Van de "viervoeters" is de mens een van de weinige die maar twee ledematen gebruikt om zich voort te bewegen. Onze armen hebben we immers nodig als werktuig en als communicatiehulpmiddel.

Maar toch kunnen ook onze benen meer dan alleen lopen, rennen en tegen dingen aan schoppen. Ook benen kunnen "spreken". De manier waarop iemand loopt, wanneer hij loopt, waarheen en met wie, heeft meer communicatieve betekenis dan we in eerste instantie zouden denken. De vele woorden die de Nederlandse taal kent voor de verschillende manieren van zich voortbewegen zijn al een aanduiding hiervan.

Wat's in a word?

De verschillende woorden in de taal geven verschillende manieren van lopen aan, alle refererend aan een verschillende situatie of een verschillende status of gemoedstoestand van de loper:

Een oude man schuifelt door de straat; een dronkaard zwalkt datzelfde stuk. De manager met haast heeft de pas er in; hij stapt stevig door terwijl zijn vrouw met lood in haar schoenen op weg naar de tandarts is . Zo wordt schrijden direct geassocieerd met de wandelgang van de koningin. en sluipen met iets dat niet mag. De voorbijganger op straat sluipt dus niet, maar het verkeer doet het wel.

Onderweg zonder bestemming

Ons lopen is niet altijd zo doelgericht. We lopen ook zonder dat we ergens naar toe gaan. Wandelen zonder bestemming kan ons rust geven. Een kleine wandeling doet ons vaak al ontspannen. Het geeft ons bovendien de gelegenheid om op een andere manier over dingen na te denken. En als dit ommetje ons weer heeft teruggebracht bij ons vertrekpunt hebben we misschien nieuwe ideeën opgedaan.

Maar veel mensen gaan er niet de deur voor uit als ze willen nadenken. Ook binnenshuis kun je lopen, al moet je er een paar stoelen voor opzij zetten. Van sommige mensen is bekend dat ze een soort bewegingsdrang krijgen als ze over een probleem nadenken. Ze drentelen dan door het huis of lopen te ijsberen. Dit gedrag is voor de partner soms erg vervelend: "man, ga toch eens zitten!". Meningsverschillen binnen de relatie zijn vaak weer de reden van rusteloosheid en dus voor nog meer ijsberen.

Wat zien we aan de manier van lopen?

Vooral iemands stemming is makkelijk af te lezen aan de manier waarop hij loopt. Je kan daarbij aannemen dat hoe meer beweging iemand maakt, des te beter hij zich voelt. Het beste kun je dat zien bij een kind, dat nog niet beperkt wordt door de regels van "wat hoort". Een kind dat blij is huppelt door het leven en een somber kind (dat je gelukkig niet zo vaak ziet) , is niet vooruit te branden. Volwassenen zien we niet zo vaak huppelen. Niet omdat dat niet zou mogen, maar omdat volwassenen zelf het idee hebben dat huppelen niet hoort, niet gepast is of dat het anderen laat denken dat ze gek zijn. Deze bewegingen horen immers niet meer bij hun leeftijd, zo vinden zij. In ieder geval kun je het wel zien als een volwassene die zich prettig voelt: hij loopt rechtop, zoals we dat ook bij de houding hebben gezien en heeft zijn blik omhoog gericht. Hij loopt wat sneller, houdt flink de pas er in en maakt krachtige bewegingen met zijn armen. Mensen die somber zijn of verdiept in moeilijke gedachten sjokken door de straat. Ze lopen langzaam met gebogen hoofd en schouders en staren soms wat ongericht naar de grond. Ook als iemand boos is kun je dat zien aan zijn lopen. Hij loopt dan bijvoorbeeld wat in elkaar en met z'n handen in zijn zakken. Kijkt met felle ogen naar voren en schopt tegen denkbeeldige steentjes.

Waar laten we onze armen?

Veel mensen weten niet wat ze met hun armen aan moeten tijdens een presentatie of toespraak en ook bij een staande party zijn hun armen meer een last dan een gemak. Lichaamstaalkenners grijpen de gelegenheid aan om betekenis te geven aan de verschillende houdingen die mensen aannemen met hun armen. Het over elkaar vouwen van de armen duidt dan bijvoorbeeld op geslotenheid en het wrijven aan het gezicht op onzekerheid.
Tijdens het lopen hebben we het veel makkelijker met de armen. De natuurlijke manier van bewegen van de armen van mensen is namelijk heen en weer slingerend langs het lichaam. We zwieren met de armen, tegengesteld aan de bewegingen van de benen. Iemand die zo loopt komt sportief, rustig en ontspannen over. Niets mis mee dus!

In je zakken, over elkaar of op je rug?

Handen in de zakken
Het lopen met de handen in de zakken is bijna een modeverschijnsel van deze tijd. Het is Cool om zo te lopen. Zo'n 20 jaar geleden werd het in ieder geval nog als "ongepast" beschreven in de etiquette. Ook menig militair heeft een uitbrander gekregen van zij superieur wanneer hij zo over straat liep, zelfs wanneer het koud was. Helemaal vreemd is dit niet. Als iemand met zijn handen in zijn zakken loopt, kan dat er namelijk erg slungelig uit zien. Zeker als hij verder nog helemaal in elkaar gedoken loopt. Deze manier van lopen wordt soms slenteren genoemd.
Jane Lyle beschrijft in haar boek "bodylanguage" het lopen met de handen in de zakken als teken voor een gesloten en teruggetrokken persoonlijkheid, die kritisch kan zijn ten opzichte van anderen maar weinig of niets van zichzelf laat zien. Wanneer het een combinatie is met een langzame, ongeordende loopbeweging en een gebogen hoofd, schrijft zij, dan wijst dit gebaar op gedeprimeerdheid. Zelf heb ik nog het meest de associatie van onverschilligheid bij deze houding.

Armen over elkaar
Het lopen met de armen over elkaar kan net zoals bij het lopen met de handen in de zakken om reden van de kou zijn. Het kruisen van de armen of over elkaar vouwen voor het lichaam wordt algemeen beschouwd als een teken van geslotenheid van houding. Door je armen over elkaar te houden, scherm je jezelf af voor de buitenwereld. Bij deze betekenis hoort een langzame pas. Iemand die snel loopt met de armen over elkaar komt eerder boos over. Volgens Jane Lyle wijst het over elkaar slaan van de armen op een defensieve stemming - om die reden ziet men het vaak bij vrouwen die alleen in drukke staten lopen. Het strak over elkaar slaan van de armen of het zich aan het eigen lichaam vastklampen, wijst volgens haar op onzekerheid en een gebrek aan zelfvertrouwen.

Armen op de rug
Veel mensen lopen met hun armen op hun rug, de handen in elkaar gegrepen. Hierbij hoort een rustige pas. We zien dit wel bij mannen die in hun pauze even het park in gaan voor een wandelingetje. Ook de Fransen in de kustplaatsen kunnen zo lopen. Ze noemen dat flaner sans but (flaneren zonder doel). Bij ons werd dit vroeger wel kuieren genoemd. Dit woord is de laatste jaren in onbruik geraakt. Misschien moeten we dit woord weer eens opnieuw in gebruik nemen. Hoewel het zichzelf vastgrijpen ook als teken van zelfbescherming gezien zou kunnen worden, komt deze manier van lopen erg ontspannen over.

De sexy cowboy

Staan en lopen met een of meer handen op de heupen wordt door veel lichaamstaalschrijvers geassocieerd met seksualiteit. Vandaar dat een cowboy die zo in de deuropening staat een sexy uitstraling heeft. Vandaar ook dat mannequins hun kleding op deze manier tonen. Beide voorbeelden kantelen hun bekken naar voren en plaatsen hun handen op hun heupbotten of vanaf hun heupen, schuin naar voren met de duimen in de broekzakken. Staand hangen ze daarbij op een been en lopend wiegen ze met hun heupen. Julius Fast beschreef de cowboy al in 1970. Andere schrijvers citeren dit voorbeeld of verwijzen naar een gelijksoortige situatie. In Nederland heb ik, afgezien van op films nog maar weinig mensen gezien die zich op deze manier voortbewogen.

Samen lopen; alleen is maar alleen

Tot nu toe gingen onze lopers alleen op pad. We zullen ze wat gezelschap geven. Van hoe mensen samen lopen is namelijk ook nog veel af te lezen.

Hand in hand of arm in arm?
Verliefde stelletjes lopen hand in hand. Pas getrouwde of samenwonende paren ook nog, en sommige koppels houden dat jaren lang vol. Toch is het zo dat bij veel paren na verloop van tijd de hand plaats maakt voor de arm. Waarom dit is, is me niet helemaal duidelijk, maar het is in ieder geval aardig om het te constateren. Als iemand het antwoord weet houd ik me in ieder geval aanbevolen.

Boven- of ondergreep?
Als je hand in hand met iemand loopt is het aardig eens te zien op welke manier je een hand geeft. Dat kan namelijk op twee manieren: de bovengreep en de ondergreep. Bij de bovengreep heb je jouw hand voor die van de ander, met de rug van je hand naar voren gericht. Aan deze greep kun je zien wie het blijkbaar voor het zeggen heeft. Met de bovengreep wordt de leidende positie aangegeven. Als een man en een vrouw elkaar een hand geven, pakt de man bijna altijd automatisch de bovengreep. Als twee vrouwen hand in hand lopen, heeft dus ook een van beiden haar hand boven. Wie neemt hier de leiding? Mannen lopen in Nederland niet hand in hand. In Arabische landen is het ook gewoon dat mannen elkaar de hand geven. Ook bij het arm in arm lopen zijn er verschillende posities waarmee verschil in dominantie wordt aangegeven. Hier gaat het er om wie bij wie inhaakt. Ook hier is het meestal zo dat de vrouw bij de man inhaakt. Ook kinderen die een "armpje" geven haken bij hun ouders in, en niet andersom.

Een halve pas voor de ander
Zelfs bij "los" lopen kan ook een leidende positie aangegeven worden. De leidende persoon loopt dan een halve pas voor de ander. Als de snelheid waarop beide personen het prettigst lopen verschilt, is het de leidende persoon die het tempo aangeeft. Mannen die overwicht willen op hun vrouw worden hierbij geholpen door hun vaak langere benen: grote stappen, snel thuis en die arme vrouw moet nog rennen om hem bij te houden. Bij het beoordelen hiervan dien je wel rekening te houden met de context. A.J. Sekeris schreef mij:

Het een halve pas achter iemand lopen geeft een machtsverhouding tussen die twee personen onderling aan, maar vooral ook een beeld dat naar anderen toe gecommuniceerd wordt. Als consultant kom ik vrij vaak samen met een tweede persoon bij een klant. Die tweede persoon kan mijn manager zijn, maar vaak ook een andere consultant. Wanneer ik een halve pas achter mijn baas loop geeft dat wel degelijk een machtsverhouding aan, maar wanneer ik een halve pas achter mijn collega loop (of hij achter mij) dan geven we daarmee meer aan wie de woordvoerder zal zijn. Opvallend daarbij is wel dat over het algemeen onmiddelijk wordt aangenomen dat de woordvoerder ook op een of andere manier de meerdere van de andere persoon is. Er is dan feitelijk sprake van een _tijdelijke_ machtsverhouding die puur geldt voor de duur van het bezoek.

De natuurlijke snelheid van lopen en de grootte van de passen verschilt per land. Dat dit zo is hebben vele wandelaars op de vierdaagse bemerkt als ze zich wilden aansluiten bij het snelheid van een militaire colonne. Militairen van de verschillende landen hebben een ander ritme en dat is door de Nederlandse loper maar moeilijk bij te houden.

tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie

  Lichaamstaal bij baby's  
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.

 Meer informatie
 Hoofdstukindeling
 Online bestellen

Manipuleren kun je leren geschreven door lichaamstaalexpert Frank van Marwijk Meer dan 30.000 exemplaren! Bestellen via Managementboek Bestellen via Bol.com

Informatie

Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.

Bodycom Lichaamscommunicatie Voorschoten K.v.K. Haaglanden 28088572

https://www.lichaamstaal.nl e-mail: telefoon: 06 16024219

 Volg @lichaamstaal op Twitter

---