Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Paradox: training in authenticiteit
Tijdens mijn trainingen leer ik de deelnemers technieken om effectief gebruik te maken van lichaamtaal om goed over te komen en de gesprekken die ze voeren in de gewenste richting te sturen. Vaak komt daarbij de vraag naar voren of je wel authentiek blijft wanneer je dit soort technieken toepast om anderen te beïnvloeden. En zeker naar aanleiding van mijn boek Manipuleren kun je leren, wordt mij deze vraag steeds vaker gesteld. Is het niet het meest belangrijk om jezelf te zijn? Staat oprechtheid en openheid over wie je bent niet voorop? Is authenticiteit trouwens aangeboren en onveranderlijk of kun je je er misschien in trainen om meer jezelf te zijn?
Authenticiteit: de nieuwe waarde
In deze tijd wordt het door veel mensen belangrijk gevonden om authentiek te zijn. Daarbij is het wenselijk dat u zich gedraagt zoals u uzelf kent. De meningen die u uitdraagt dienen aan te sluiten bij wie u bent. U moet zeggen wat u echt vindt. Als u dat niet doet en steeds meewaait met wat anderen zeggen, is de kans groot dat u inconsistentie verweten wordt. Het lijkt dan of uw mening net zo gemakkelijk verandert als het weer. Mensen weten dan niet wat ze aan u hebben. Bovendien bestaat het risico dat wat u doet niet aansluit bij wat u daarover zegt. En dat komt gemaakt over. U bent niet echt, maar bedient zich blijkbaar alleen van trucjes om te bereiken wat u wilt. U manipuleert om uw doelen te bereiken.
Om oprecht over te komen dient u uzelf te zijn is de gedachte. U moet open zijn, uit uw hart spreken en zich gedragen zoals u zich voelt. Uw lichaamstaal moet natuurlijk overkomen en aansluiten bij wat u zegt. En als u authentiek bent, zal dat vanzelf gebeuren. Uw oprechte persoonlijkheid toont zich in uw woorden en daden. Als u zich voorspelbaar gedraagt weten anderen wat ze aan u hebben. Dit vinden mensen prettig. Daarom is het lastig om het beeld dat anderen van u hebben later nog te veranderen. Als u zich plotseling anders gaat gedragen, lijkt het alsof u een spel speelt: u bent uzelf niet meer.
Wees uzelf!
U moet dus uzelf zijn, maar wie bent u eigenlijk zelf? We worden geboren met een bepaald temperament. Dat lijkt in ieder geval iets te zijn dat bij onszelf hoort. Daarna volgt onze opvoeding en scholing. We krijgen tips van anderen over hoe we ons moeten gedragen. We zien hoe we sociaal met anderen om horen te gaan. We leren verschillende rollen in het leven te spelen. We gaan ons daar zelfs mee identificeren: ‘Ik ben manager, moeder, sportman, verkoper’. We schaven ons gedrag bij tot deze past binnen de verwachtingspatronen die anderen hebben. En er bestaan namelijk nogal wat verwachtingen over hoe u zich zou moeten gedragen. U mag uzelf zijn zolang u de spelregels van het leven in acht neemt.
Onze manier van doen verschilt per situatie waarin we ons bevinden en wordt beïnvloed door anderen. In wisselwerking met uw omgeving ontwikkelt u uw waarden (wat belangrijk voor u is) en normen (voorwaarden en gedragregels). En naar deze ideeën zult u handelen. Andere mensen ontdekken zo wie u bent en wat ze aan u hebben. Maar het beeld dat anderen van u hebben hoeft helemaal niet overeen te komen met uw zelfbeeld.
Authentiek gedrag of trucjes?
Uw gedrag moet congruent zijn aan uw woorden en passen bij uw persoon. Tegelijkertijd dient u rekening te houden met de context en de verwachtingen van anderen. Dit lijkt een lastige opgave. Niettemin leert u - vooral uit ervaring - hoe u zich in verschillende omstandigheden het best kunt gedragen. Als tiener hing u misschien onderuit als u een slopende nacht achter de rug had. Later leerde u dat u met deze ‘authentieke’ lichaamshouding toch niet zo’n beste indruk maakte. Hoe zwaar u het ook had, toch deed u uw best om een beetje rechtop te zitten en zelfs een vriendelijk gezicht te laten zien. U paste zich aan om zo goed mogelijk over te komen. Toch ervaarde u dat waarschijnlijk niet als een trucje.
Tijdens uw managementopleiding leerde u allerlei communicatieve vaardigheden en gesprekstechnieken. Toen u deze de eerste keer in de praktijk bracht, voelde dat wellicht nog wat onwennig. U had het idee dat dezen nog niet echt bij u pasten. Aanleren van nieuw gedrag vraagt altijd wat oefening, maar na verloop van tijd wordt het een tweede natuur. Dan hoeft u er niet meer over na te denken. Het gaat dan vanzelf. Op dat moment ervaart u het gedrag ook als iets dat bij u hoort. Het wordt een deel van hoe u uzelf ziet.
Wees uzelf en verander!
Dient u zich als manager voortdurend persoonlijk te ontwikkelen of concurreert dat met uw eigenheid? U kunt zich anders leren gedragen en toch authentiek zijn. Dat klinkt misschien tegenstrijdig. U bent immers wie u bent. Dit lijkt statisch. Toch is dat niet zo. De persoon die u bent is zijn leven lang aan verandering onderhevig geweest. Als uzelf zijn betekent dat u niet verandert, zou u nu nog in de luiers liggen. U bent dan authentiek, maar weinig opgeschoten. In werkelijkheid veranderen we voortdurend. U bent nu niet meer de persoon die u tien jaar geleden was. En over tien jaar zult u weer zijn veranderd. U heeft geleerd door ervaringen. U bent gegroeid. Uw ideeën kunnen anders worden en ook de manier waarop u zich gedraagt en uw lichaamstaal kunnen zich ontwikkelen. Daar kunt u zich zeker in trainen. In het begin zal het wellicht onwennig aanvoelen als u zich anders gedraagt dan u gewend bent. Het voelt dan alsof u zich anders voordoet dan u bent. Maar als u lang genoeg oefent in uw nieuwe gedrag, kunt u uw imago zeker in positieve zin veranderen.
Aanleren van effectieve lichaamstaal
U kunt leren uw lichaamstaal effectiever te gebruiken, maar niet iedereen is ervan overtuigd dat dat wenselijk is. Meer dan ander gedrag wordt lichaamstaal namelijk gekoppeld aan de eigen persoon. Gebaren, lichaamshouding, gezichtsuitdrukking - ze moeten écht bij u passen. Zodra u daar verandering in aanbrengt bent u uzelf niet meer, is het idee van sommige mensen. Als u uw houdingen en gebaren uit een boekje moet leren, bedient u zich van manipulatieve trucjes of kunstjes. Dit zou ook doorzichtig zijn. U kunt immers niet uw hele lijf in de gaten houden. Dus als u openheid suggereert met uw handen, klemmen uw kaken zich wellicht gespannen opeen. En als u uw gelaat tot rust dwingt, bewegen uw voeten nerveus op en neer. Uw lichaamssignalen spreken elkaar tegen. Door deze incongruente lichaamstaal komt u onoprecht over. Liever dus uzelf blijven, maar hoe was dat ook al weer?
Lichaamstaal veranderen: tijd en aandacht
In mijn artikel Spreek de lichaamstaal die bij u past, maakte ik duidelijk dat verandering van lichaamstaal niet hoeft te concurreren met uw eigenheid. Het is zeker mogelijk om bepaalde technieken in lichaamstaal - die hun succes hebben bewezen - aan te leren of te verbeteren. Verandering in non-verbale communicatie vraagt wel tijd en aandacht. Soms krijg ik een mail van iemand die de volgende dag moet solliciteren. Deze persoon wil dan weten hoe hij de recruiter een hand moet geven, hoe hij aan tafel moet zitten, welke gebaren hij dient te gebruiken en hoe hij zijn gesprekspartner moet aankijken tijdens het beantwoorden van de vragen. Ik adviseer deze persoon dan gewoon te doen wat zijn gevoel hem op dat moment ingeeft. Als de sollicitant pas tijdens zijn gesprek moet uitvinden welke houdingen en gebaren effectief zijn, wordt hij waarschijnlijk gek van zichzelf. Elk gebaar lijkt dan uitvergroot en elke houding komt gekunsteld over. Doe maar gewoon is hier dan het advies.
Maar als iemand suggesties wil over een beter gebruik van zijn lichaam bij de communicatie op langere termijn, dan zal ik die zeker bieden. Veranderd lichaamsgebruik is absoluut mogelijk, maar het vraagt tijd er aan te wennen. In die tijd moet het nieuwe gedrag letterlijk ‘eigen’ worden. Op dat moment zijn het geen trucjes meer. Het strookt dan niet meer met de persoonlijkheid. Sterker nog: door lichaamstaal effectiever te gaan gebruiken, zal het zelfbeeld en de zelfverzekerdheid van de persoon in kwestie in positieve zin veranderen. Door uw lichaamshouding aan te passen verandert namelijk ook uw mentale attitude.
Een mentale verandering
Een verlegen persoon die gewend is krom te lopen en voortdurend blikken ontwijkt, kan leren zijn rug te rechten en anderen in de ogen te kijken. Dit zal niet van de ene dag op de andere lukken, maar als hij blijft oefenen lukt het hem wel. Hij zal daarmee uiteindelijk niet alleen zijn lichaamshouding veranderen, maar ook zijn verlegenheid overwinnen. Een manager die zich aanleert meer te glimlachen in verschillende situaties, zal niet alleen voor anderen een vriendelijkere uitstraling krijgen, maar zich ook prettiger gaan voelen. En daardoor verandert zijn hele manier van doen. Zijn glimlach maakt hem tot een aardige persoon. Een spreker die leert met open handen te spreken, heeft sneller contact met zijn publiek en voelt zich sneller op zijn gemak dan een spreker die zijn handen krampachtig bijeen houdt. Een onzekere en subassertieve werknemer die leert om letterlijk meer ruimte te nemen, zal ook meer ruimte krijgen en door anderen als assertief gezien worden.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie