Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Beter presenteren: maak contact met uw publiek
Een presentatie voor een groep lijkt in veel opzichte op een gesprek. Het is niet alleen een inhoudelijke voordracht, maar meer een ontmoeting. Daarbij gaat u een relatie aan met uw publiek. U spreekt hen niet alleen toe, maar wisselt informatie met hen uit. Evenals in een gesprek tussen twee mensen dient er bij de communicatie met een groep steeds sprake te zijn van tweerichtingsverkeer. Een goede presentatie is dan ook een dialoog waarin u en uw publiek elkaar wederzijds beïnvloeden. Het publiek reageert op u en u wordt gestuurd door de feedback die u van uw toehoorders ontvangt.
Geen twee presentaties zijn hetzelfde
U kunt zich nog zo goed voorbereiden op de inhoud en de vorm van een toespraak. Toch is het lastig om te voorspellen hoe die er uiteindelijk uit zal zien. De reden daarvan is dat u te maken heeft met mensen die verschillend op u en uw presentatie zullen reageren. Als u dezelfde voordracht houdt bij verschillende groepen zullen er daarom geen twee hetzelfde zijn. Tijdens een congres waarin u op één dag verschillende malen dezelfde workshop geeft, kan het zijn dat een eerste bijeenkomst naar uw gevoel soepel verloopt terwijl een andere aanvoelt als trage stroop. Dit heeft niet zozeer te maken met de inhoud van uw betoog, maar met de feedback die u ontvangt, waar u op uw beurt weer op reageert. Het ene publiek is enorm reflectief - er wordt veel geknikt en gemakkelijk gelachen. Een ander publiek lijkt meer serieus en gesloten. U merkt dan dat u er harder aan moet trekken.
Wederzijdse beïnvloeding
Tijdens elke communicatie is er sprake van wederzijdse beïnvloeding. Dit geldt ook bij een toespraak. Uw presentatie heeft effect op het publiek. De feedback van uw gehoor bepaalt hoe u zich opstelt. En tenslotte beïnvloeden de toehoorders ook elkaar. Als er bijvoorbeeld veel mensen zijn die gemakkelijk lachen, gaan anderen daar snel in mee. De wisselwerking die er bestaat tussen u en de aanwezigen is enorm bepalend voor de sfeer. Dit heeft vervolgens weer effect op hoe u zich voelt en hoe uw presentatie uit de verf komt.
Een nerveuze fysiotherapeut
Ik heb eens een bijeenkomst meegemaakt waarbij een fysiotherapeut een presentatie gaf aan 900 schoonheidsspecialisten. De man was merkbaar nerveus. Hij had een droge mond en likte steeds zijn lippen af. Terwijl hij sprak met horten en stoten, smakte hij regelmatig met zijn tong. Hij wipte van zijn ene been op zijn andere. Hij hield een blaadje vast dat hij met zijn nerveuze vingers langzaam stond te verkreukelen. Af en toe wierp hij een blik op de tekst en viel dan juist even stil. Waarschijnlijk maakte zijn spanning de letters wazig.
Ik draaide mij om en keek naar de houding van het publiek. De meeste mensen zaten met hun armen over elkaar of hielden hun hand voor hun mond. Er werd niet geknikt en er klonk nauwelijks geluid. De toehoorders namen een afwachtende houding aan en reageerden zonder woorden op wat ze zagen: ‘Ach, wat zielig!’ De man in kwestie kreeg een andere boodschap door: ‘Oh, ze vinden het niets...!’ Deze wetenschap droeg weinig bij aan zijn zelfverzekerdheid en zijn presentatie werd daar niet beter door. Het werd van kwaad tot erger. De man besloot tot een andere aanpak. Hij gooide een grap in de strijd. Niemand lachte(!).
Een negatieve spiraal
Veel mensen vrezen de situatie die ik hierboven heb beschreven en spreken daarom liever niet in het openbaar. Deze spreker en zijn publiek waren in een negatieve spiraal terecht gekomen. Het lukte de fysiotherapeut niet om de aanwezigen te betrekken en te boeien. Het gebrek aan positieve respons uit de zaal maakten hem alleen maar nerveuzer. Hij voelde zich afgewezen en meende wellicht zelfs dat het publiek hem persoonlijk niet waardeerde. Mensen onder stress zijn namelijk snel geneigd de reacties van anderen op zichzelf te betrekken - ook al weten zij dat dat feitelijk niet waar is. Als u in zo’n negatieve spiraal terecht bent gekomen, is die lastig meer te doorbreken. Om dit te voorkomen is het belangrijk om vanaf het begin invloed uit te oefenen op de sfeer en de wisselwerking die bestaat tussen u als spreker en het publiek.
Het aangaan van het contact
De spreker en het publiek bepalen samen de sfeer van de bijeenkomst. Wat u doet en wat u zegt, heeft effect op de reacties van uw publiek en wat uw publiek teruggeeft, beïnvloedt u. De aanvang van de bijeenkomst is daarbij nogal toonaangevend. In het begin van uw presentatie gaat u als het ware een relatie aan met de mensen in de zaal. Soms duurt het even voordat er een contact tot stand is gekomen. Het publiek reageert eerst nog wat afwachtend. Uzelf moet ook nog even op gang komen. Dit proces kunt u versnellen.
In het begin van de bijeenkomst maakt u contact met het publiek. De mensen moeten u nog leren kennen en ontdekken hoe zij op u kunnen reageren. Dit kunt u versnellen door alvast kennis te maken met sommige mensen voordat uw presentatie begint. Loop eens rond door de ontvangsthal en maak een praatje met deze en gene. Zorg dat u tijdig aanwezig bent en wissel even wat uit met de mensen die er vroeg zijn. Net als bij een eerste gesprek helpt smalltalk het ijs te breken. Stap van het podium af en loop eens tussen de aanwezigen door terwijl u wat vraagt. Of ga bij de deur staan en geef iedereen een hand voor een persoonlijke ontmoeting. Als de groep niet al te groot is, onthoudt dan ook de namen van de aanwezigen. Zo krijgt u alvast een persoonlijkere band met iedereen. U ontdekt met welke doelgroep u van doen heeft. U gaat zich vertrouwd voelen met het publiek en zij met u. Dit neemt een hoop spanning weg.
Dialoog met het publiek
Tijdens een ‘lezing’ wordt er steeds minder gelezen. Dat is goed, want tekst op papier is weinig flexibel. Het houdt geen rekening met de aanwezige mensen. Vanaf het begin van uw presentatie krijgt u feedback van uw publiek. Door hun lichaamshouding en mimiek, het knikken en lachen, merkt u hoe uw verhaal overkomt. Dit geeft u informatie waarop u uw presentatie kunt afstemmen. Knikken kan duiden op herkenning of instemming. Een frons kan u laten weten dat u iets moet verduidelijken of herhalen. Als uw anekdotes met een glimlach worden ontvangen, weet u dat ze in goede aarde vallen. Aan de manier van lachen kunt u ook merken of uw publiek humor waardeert of juist een serieuzere aanpak prefereert. Anticipeer voortdurend op de reacties die u krijgt en de situaties die zich voordoen.
Het is belangrijk ervoor te zorgen dat het publiek zich betrokken voelt in plaats van dat u deze mensen alleen iets laat aanhoren. Laat uw presentatie zo interactief mogelijk zijn. Interactie maakt het gemakkelijker uw publiek te boeien - zelfs als de inhoud die uw wilt overdragen nogal droog is. Ook een grote groep mensen kunt u maximaal betrekken in uw verhaal. Laat hen bij voorkeur zelf centraal staan in uw voorbeelden. Spreekt dus niet over men maar over u of spreek personen aan bij hun naam. Laat de aanwezigen dingen met elkaar uitwisselen. Vertel niet alleen, maar stel ook vragen. Dit houdt iedereen actief. Het biedt ook openingen om te reageren - verbaal of non-verbaal. Het is immers belangrijk dat u iets terug krijgt van uw publiek. Als u een vraag of opmerking van één persoon krijgt, let er dan op dat u bij het geven van antwoord de andere aanwezigen niet uit het oog verliest. Blijf u dus richten tot het hele gezelschap en keer u pas aan het eind van uw antwoord naar de vraagsteller.
Non-verbale uitwisseling
In elk contact is er sprake van wederzijdse beïnvloeding. Dit gebeurt niet alleen door wat we tegen elkaar zeggen, maar ook door de manier waarop we dat doen. Als u een ontspannen, maar betrokken gesprekshouding aanneemt, zorgt dat ervoor dat uw gesprekspartner zich ook meer op zijn gemak voelt. Zo is dat ook bij een presentatie. De houding van de spreker heeft effect op de ervaring van het publiek - en andersom. Als de aanwezigen na afloop laten weten dat het een ontspannen en/of dynamische presentatie was, zeggen ze iets over de spreker, de presentatie en de ambiance, maar ook iets over zichzelf.
Het effect van uw lichaamshouding
In een eerder artikel beschreef ik u hoe uw lichaamshouding uw zelfverzekerdheid tijdens een presentatie kan vergroten. Daarnaast heeft uw lichaamshouding ook een direct effect op de wisselwerking met uw publiek. Veel beginnende sprekers zoeken veiligheid door iets vast te houden of ergens achter te gaan staan. Daardoor duurt het langer voordat ze zich op hun gemak voelen en vraagt het ook meer tijd voordat het publiek zich bij hen thuis voelt.
Een ontspannen en open lichaamshouding echter, zorgt ervoor dat u zelf meer op uw gemak bent en dat de toehoorders zich eerder ontspannen. Een actieve houding draagt bij aan meer dynamiek in uw presentatie en zorgt ook voor grotere participatie van de anderen. Als u ervoor zorgt dat u zich vertrouwd voelt in dit gezelschap, zullen zij zich ook gemakkelijk voelen in uw aanwezigheid. Het is dus aan te raden om u in het begin van uw presentatie zoveel mogelijk te ontdoen van attributen waaraan u zich kunt vastklampen of waar u zich achter kunt verbergen. Neem een open en dynamische pose aan. Fixeer u ook niet op één plek. Als de ruimte daar mogelijkheden toe biedt kunt u zelfs het podium eens verlaten en u vrijelijk bewegen tussen uw publiek. Zo creëert u door de manier waarop u presenteert een sfeer die ligt tussen informeel en zakelijk. Een presentie die het karakter heeft van een persoonlijke benadering, wordt veelal als prettig ervaren.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie