Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
De power pose: krachtiger door een krachtige lichaamshouding
Kent u de inspirerende Ted Talk van sociaal psycholoog Amy Cuddy van de Harvard universiteit? In haar 21 minuten durende presentatie, die inmiddels 61 miljoen keer is bekeken, legt zij het effect uit van de Power Pose. Als u gedurende twee minuten een krachtige houding aanneemt, heeft dat een onmiddellijk positief effect op uw presentatie, vlak daarna. U voelt zich krachtiger en uw reageert rustiger op stress. Dit komt omdat door uw andere houding meteen uw testosteronspiegel stijgt en uw cortisolspiegel daalt. Zie hier de Ted Talk van Cuddy waarin zij op enthousiaste wijze haar bevindingen presenteert.:
Later onderzoek trekt de bevindingen van Cuddy in twijfel. Toch zit er meer waarheid in wat Cuddy vertelde dan de criticasters willen doen geloven. Uw lichaamstaal heeft niet alleen effect op hoe u overkomt, maar ook op uw eigen gevoel. Een krachtige lichaamshouding maakt dat u zich meer zelfverzekerd, gepassioneerd, enthousiast, authentiek, aantrekkelijk en comfortabel voelt. Dat is op zijn minst een goede start!
Krachtig vertoon, krachtige hormonen
We zien het in de natuur. Dominante dieren nemen een expressieve lichaamshouding aan als ze een soortgenoot ontmoeten die lager in de pikorde staat. Ze maken zich groot en breed en nemen veel ruimte in. De soortgenoot laat op zijn beurt zien dat hij het leiderschap van de ander accepteert door in elkaar te kruipen en zich klein te maken. Dit gedrag wordt aangestuurd door hormonen, maar volgens Cuddy werkt het ook andersom. Verandering van gedrag heeft ook effect op de hormonen. Een alfa mannetje blijkt een hogere testosteronspiegel (het dominantie hormoon) te hebben dan onderdanige soortgenoten. Tegelijkertijd is zijn cortisolspiegel (het stresshormoon) lager. Als het alfamannetje overlijdt of overwonnen wordt, neemt een ander mannetje het gedag over en dan veranderen ook zijn hormonen. Het dominante gedrag doet het testosteron stijgen en cortisol dalen.
Wie is er de baas?
Bij mensen is dat ook zo, ontdekte Cuddy. Dominante leiders laten door hun houding zien wie er de baas is. Ze kunnen een krachtige houding aannemen, bijvoorbeeld met hun benen gespreid, hun handen in hun zij en hun kin opgericht. Hun borstkas komt naar voren en hun schouders gaan omhoog. Zo laten ze hun dominantie blijken. Ze kunnen dit ook laten blijken door een asymmetrische houding aan te nemen of door met hun vingertoppen op het bureau van de ander te leunen. Lager geplaatsten spiegelen deze houding niet, maar nemen een complementaire houding aan: meer gesloten en ingetogen. Sporters die een overwinning hebben behaald laten dit ook zien door zich groot te maken en hun handen in de lucht te steken. Cuddy noemt dat ook blinde sporters dit trotse gedrag vertonen, ook al hebben ze dat nooit van anderen kunnen afkijken.
Effect op jezelf
De stoere lichaamshouding (Cuddy noemt dit een power pose), heeft uiteraard effect op de beoordeling door omstanders. De bekende lichaamstaalschrijver Julius Fast schreef al in zijn boek Body Language dat hij aan de houding van militairen onder douche (dus zonder kleding of zichtbare rangonderscheidingstekens) kon zien wie de commandant was. Met zijn brede houding maakt hij een dominante, enigszins agressieve, indruk. Maar Cuddy toonde aan dat de veranderde lichaamshouding ook een direct effect heeft op hoe de persoon zich voelt. Cuddy vergeleek dit met het feit dat bewuste verandering van je gezichtsuitdrukking ook effect heeft op je emoties. Dit laatste staat bekend als facial feedback. Met andere woorden: als je een glimlach op je gezicht tovert, dan voel je je ook beter. Zo lieten Strack, Martin, & Stepper (1988) proefpersonen cartoons beoordelen met een pen tussen hun tanden of een pen tussen hun lippen. De mensen met de pen tussen hun tanden vonden de cartoons veel leuker. Waarom? Omdat hun gezichtsuitdrukking dan lijkt op een glimlach. Onze geest verandert ons lichaam, maar ook: ons lichaam verandert onze geest. Volgens Cuddy werkt dat hetzelfde met lichaamshouding. Als je een krachtige lichaamshouding (power pose) aanneemt, ga je je ook krachtiger en zelfverzekerder voelen en rustiger reageren op stress.
Wetenschappelijk aangetoond
In haar onderzoek in 2010 toonde Cuddy aan dat dit alles te maken heeft met onze hormoonspiegels. Ze liet de helft van haar proefpersonen gedurende twee minuten een houding aannemen die hen groter deed lijken: met hun armen in de lucht of in hun zij. Andere proefpersonen moesten zich juist klein maken. Cuddy mat de hormoonspiegels van beide groepen, vóór en na het aannemen van de power pose. Zoals zij had verwacht was bij de mensen die de krachtige houding hadden aangenomen de testosteronspiegel gestegen en de cortisolspiegel gedaald. Bij de andere groep was dat andersom.
Vervolgens daagde ze de deelnemers uit om deel te nemen aan een dobbelspelletje. Van de power pose-groep waren meer kandidaten bereid om mee te spelen, hetgeen Cuddy vertaalde naar hun bereidheid om risico te nemen. In een volgend onderzoek onderwierp Cuddy de proefpersonen uit de verschillende groepen aan een zenuwslopend sollicitatiegesprek die gedurende vijf minuten werd gefilmd. Het gesprek werd gevoerd door een recruiter die geen non-verbale feedback mocht tonen door middel van gezichtsexpressie. Dit maakte de ervaring stressvol. Onafhankelijke waarnemers moesten later de filmpjes beoordelen en vaststellen welke kandidaten het meest stevig en zelfverzekerd overkwamen. De power pose-groep, won met vlag en wimpel.
Krachtige houding - krachtig gevoel
Naar aanleiding van haar onderzoek concludeerde Cuddy dat het aannemen van een power pose een groot verschil maakt op het zelfvertrouwen, de krachtdadigheid en de effectiviteit van mensen in verschillende situaties. Cuddy noemde als voorbeelden: tieners die aan de lunchtafel zitten, een deelnemer aan schoolraadvergadering, iemand die een pitch-talk houdt en een persoon die een presentatie geeft voor een volle zaal. Betekent dit dan dat we voortaan als een body builder een sollicitatiegesprek moeten voeren? Nee, vertelt Cuddy. Het is voldoende als we voorafgaand aan een stressvolle activiteit twee minuten een power pose aannemen. Dat wil zeggen dat je buiten, in een afzonderlijke ruimte of desnoods op het toilet een houding aanneemt waarbij je je groot en breed maakt. Daarna ga je met meer zelfvertrouwen je presentatie of gesprek in. Dus, sta je op het punt om een moeilijke bespreking in te gaan, neem dan voor die tijd twee minuten een power pose aan: sta rechtop met je voeten stevig op de grond en je benen wat uiteen. Recht je rug, trek je schouders naar achteren en richt je kin omhoog. Houd je armen wijd met open handen of zet je handen op je heupen. Kijk omhoog en haal diep adem. Je gaat dan met frisse overtuiging het gesprek in. Elke dag twee minuten een power pose doet wonderen volgens Cuddy.
Kritieken en twijfels
De website Scientias.nl publiceerde een artikel waarin werd verwezen naar nieuw onderzoek waarin de bevindingen van Cuddy worden weerlegd. Joseph Cesario en David J. Johnson onderzochten wat het effect is van de power pose in werk gerelateerde ontmoetingen. De helft van de proefpersonen moest twee minuten een power pose aannemen. De andere helft niet. Daarna moesten alle proefpersonen deelnemen aan een spel waarin ze moesten onderhandelen. Het bleek toen dat de power pose-groep het niet beter deed dan de andere groep. Cecario erkende dat de power pose wel het effect lijkt te hebben dat mensen zich krachtiger voelen. Maar, zo zegt Cecario, ‘Jezelf krachtig voelen, geeft een goed gevoel, maar vertaalt zich op zichzelf niet in krachtiger of effectiever gedrag’.
Toen ik het onderzoek van Cesario en Johnson las, vroeg ik mij echter af of zij wel hetzelfde gemeten hebben als Cuddy - of in wetenschappelijke termen te spreken: is de constructvaliditeit niet in het geding? Cuddy heeft het vooral over kracht en zelfverzekerdheid en niet over andere cognitieve vaardigheden die nodig zijn in een zakelijk contact. De kandidaten van Cuddy waren gefilmd in de eerste vijf minuten van een sollicitatiegesprek met een weinig expressieve gesprekspartner. Het lukte hun om ondanks de geringe feedback daadkrachtig over te komen. In het onderzoek van Cesario en Johnson nemen de proefpersonen deel aan een onderhandeling. Daarna wordt hun succes bij die onderhandeling gemeten. Bij onderhandelen staan andere kwaliteiten centraal dan alleen daadkracht en zelfverzekerdheid. Het gaat daarbij ook om cognitieve kwaliteiten zoals: keuzes maken, risico inschatten en verbale uitdrukkingsvaardigheid. Bovendien is de duur van de onderhandeling langer dan vijf minuten. De vraag is dan wat de houdbaarheidsduur van een power pose is: hoe lang houdt het effect van het aannemen van een power pose van 2 minuten aan?
De power pose in de praktijk
Cuddy vertelde als reactie op eerdere kritieken aan New York Magazine dat er ruim bewijs is dat het aannemen van stevige houdingen ervoor zorgt dat mensen zich krachtiger voelen. Zelf ben ik ook overtuigd van het effect van lichaamshouding op hoe je je voelt.
Power-loos, kansloos
Ooit woonde ik een presentatie bij van een fysiotherapeut die een toespraak hield voor een zaal vol schoonheidsspecialisten. Hij vertelde iets over een nieuwe techniek die recent ontwikkeld was, waar hij zelf ook mee werkte. En hoewel hij dus dé specialist met dé kennis was, kwam dat er niet uit. Hij was namelijk enorm gespannen en dat uitte zich in zijn hele houding. Hij maakte zich klein door zijn hoofd tussen zijn schouders te trekken. Met zijn ene hand wreef hij heen en weer over zijn andere arm. Tegelijkertijd hield hij met zijn andere hand een papier vast dat hij nerveus in elkaar kreukelde. Hij wiebelde heen en weer van het ene been op het andere en likte regelmatig zijn lippen af. Zijn woorden kwamen er hakkelend uit. Ik keek naar het publiek. Iedereen aanschouwde het in een dichte houding: "ach wat zielig!" De man probeerde toen een grap te maken. Niemand lachte. Logisch, want de dichte houding die de luisteraars aannamen, nodigde ook niet echt uit tot lachen.
Probeer het zelf
Dit effect kunt u zelf ervaren. Stelt u zich eens voor dat u voor een groep spreekt. Ik vraag u om een opvallend gesloten houding aan te nemen. U kruist uw benen, slaat uw armen over elkaar en kijkt naar de grond. Probeer nu eens enthousiast iets te vertellen. U zult merken dat dat nauwelijks mogelijk is. En als dat wel lukt, houdt u dat in ieder geval niet lang vol. Mensen aan wie ik dit wel eens vraag, gaan hakkelen en laten veel pauzes vallen. Laten we eens iets in uw houding veranderen en kijken wat dat voor effect heeft. Zet nu uw handen in uw zij en houd uw kin omhoog. U ziet er dan meteen uit alsof u het allemaal wel erg goed weet. Zo voelt u zich ook. U spreekt automatisch met meer stemvolume en gooit een populair accentje in de strijd. Tenslotte vraag ik u om als een snelwandelaar over het podium te lopen en gebaren boven uw hoofd te maken. Als vanzelf gaat u sneller spreken. U kunt niet anders. Probeer het nu meteen maar eens. Vertel iets aan uw collega en loop daarbij heel snel door de kamer. Probeer tegelijkertijd langzaam te spreken. Kansloos!
Kijk omhoog Sammy!
Een andere oefening. Denk aan het bekende lied Sammy van Ramses Shaffy. Sammy loopt gebogen en kijkt niet om zich heen. Hij loopt verlegen door de regen en denkt dat ze hem niet mogen... Enzovoorts. Wat is het advies dat Sammy krijgt? Kijk omhoog! Door dat te doen zal Sammy zich een stuk beter gaan voelen. Probeer het maar eens uit. Strek uw armen hoog in de lucht en kijk omhoog (een power pose). En terwijl u zo staat roept u: "O, wat voel ik me rot!" Het is lastig om u op dat moment ook echt zo te voelen. De houding en het gevoel passen gewoonweg niet bij elkaar! Doe het dan vervolgens andersom: omarm uzelf en kijk naar de grond. Houd dat twee minuten vol. Het kost dan moeite om een gevoel van blijdschap en zelfvertrouwen op te roepen.
Dus toch maar een power pose!
Sammy moet een power pose aannemen om zich beter te voelen. En ik denk dat het de genoemde fysiotherapeut die voor een volle zaal sprak ook geholpen zou hebben om dat te doen. Daar kon hij al achter de coulissen mee beginnen, maar het had hem niet misstaan als hij de power pose had volgehouden voor het publiek. Hij zou zich zeker zelfverzekerder hebben gevoeld. En waarschijnlijk had hij eerder een klik gehad met het publiek. Door de stevige houding van de spreker had het publiek zich eerder durven ontspannen. Ze hadden sneller gelachen om zijn grappen. En die feedback had hem vervolgens zeker geholpen om een overtuigende presentatie neer te zetten.
Lichaamstaal - hét boek
Lichaamstaal is een dynamische taal met vele aspecten. U kunt deze taal beter leren spreken en verstaan. Door te weten waar u op moet letten kunt u mensen beter leren begrijpen. Door u af te stemmen op wat anderen communiceren met hun lichaam vindt u betere aansluiting. U kunt anderen ook beïnvloeden met uw mimiek, oogcontact en lichaamshouding. En, zoals we hier hebben gezien, heeft andere lichaamstaal onmiddellijk effect op hoe u zich voelt. Inzicht in lichaamstaal draagt bij aan meer succes. Over dit alles kunt u lezen in mijn boek: lichaamstaal (Alles wat je moet weten om mensen beter te begrijpen en te beïnvloeden). Na ruim 15 jaar ervaring, opgedaan vanuit lichaamstaal.nl en na het schrijven van vele artikelen en enkele bestsellers op dit gebied, werd het tijd voor dit omvangrijke werk. In plaats van een opsomming van houdingen en gebaren, vindt u er een handleiding voor effectieve toepassing van non-verbale communicatie in de praktijk. Alle subtiele aspecten van lichaamstaal gebundeld.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
Meer over dit onderwerp
Waar of niet waar? Negen stellingen over lichaamstaal
Feiten en fabels over lichaamstaal
Sprakeloze aansturing
Verbaal of non-verbaal?
Lichaamstaal checklist
Bekijk hier een overzicht van de artikelen van Frank van Marwijk
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie