Dit artikel gaat werkelijk over niets! Maar niets is meer dan u misschien denkt. Doet u wel eens niets? Soms zegt dat dan meer over u dan wanneer u wél iets doet. niets doen kan eigenlijk helemaal niet, betoogt Frank van Marwijk. En als u toch niets doet, heeft dat opmerkelijk veel effect. Zorg dat u hierover niets mist!
Dit artikel gaat werkelijk over niets! Maar niets is meer dan u misschien denkt. Doet u wel eens niets? Soms zegt dat dan meer over u dan wanneer u wél iets doet. Zorg dat u hierover niets mist!
"Ik heb niets gedaan...!"
Misschien kunt u zich een bepaalde situatie herinneren waarbij u ergens onterecht van beschuldigd werd. Dit betrof bijvoorbeeld een conflict tussen medewerkers waarmee u zich niet wilde bemoeien, maar waarbij u toch partijdigheid werd verweten. U meende dat u niet eens betrokken was geweest bij het gebeuren en verklaarde: ‘Ik heb er niets mee te maken en ik heb niets gedaan!’. U had misschien werkelijk niets gedaan, maar dat wil niet zeggen dat u er geenszins mee te maken had. Door uw doen oefende u mogelijk een grotere invloed uit dan u zou kunnen vermoeden.
De betekenis van iets niet doen
Volgens de psycholoog Paul Watzlawick maakt niets doen een belangrijk onderdeel uit van de pragmatische aspecten van de menselijke communicatie. Het is om deze reden werkelijk niet mogelijk om niet te communiceren. Als u iets doet heeft dat betekenis, maar als u het nalaat kunt u daar ook conclusies uit trekken. Toch staan we er maar zelden bij stil dat we ook boodschappen uitzenden door iets niet te doen.
Wat betekent deze houding?
Wat betekent het als je je armen over elkaar vouwt? Wat wil het zeggen als je aan je neus wrijft? Op welke manier heeft aankijken effect op de communicatie? Waarom is het belangrijk om een goede hand te geven? Is aanraking wenselijk?
Als u zich presenteert als kenner van lichaamstaal, zijn dit vragen die veel aan u gesteld zullen worden. Daarentegen zal maar weinig gevraagd worden naar de betekenis van wat iemand niet doet. Er wordt van u verwacht dat u een interpretatie geeft aan gedrag dat u waarneemt.
Sommige ‘deskundigen’ zullen daarvoor een lijstje met stereotypen uit de kast trekken, in de trant van: armen over elkaar vouwen betekent geslotenheid en neus aanraken duidt op het vertellen van een leugen.
Zelden bruikbaar
Hoewel er zeker bepaalde wetmatigheden in lichaamstaal bestaan, blijkt zo’n lijstje met stereotypen maar zelden bruikbaar. Telkens dient u te namelijk te bezien in welke sociale context, op welk tijdstip en tussen wie het non-verbale gedrag plaatsvindt. De betekenis kan nogal verschillen. Als u uw armen over elkaar heeft, verschilt het nogal of u dat doet als u op de bus staat te wachten, als u luistert naar een toespraak of wanneer u die toespraak zelf aan het geven bent. Bij het duiden van een bepaalde aanraking maakt het nogal uit wie de persoon is die u aanraakt: uw vrouw, de vrouw van een ander, een vriend, een collega, een totale vreemde enzovoorts. Voor de juiste beoordelingen van uw gedrag moet ook in ogenschouw genomen worden wat anderen doen en de verwachting die anderen hebben. Daarbij is het ook belangrijk om te zien wat iemand niet doet, terwijl verwacht zou worden dat hij het wél doet.
Voldoet u aan bepaalde verwachtingen?
In een bepaalde situatie wordt van u verwacht dat u zich op een bepaalde manier gedraagt. Het valt op als u niet aan die verwachtingen voldoet. Daardoor kan het gebeuren dat iets niet doen meer betekenis heeft dan iets wél doen. Als op een receptie iedereen elkaar een hand geeft, valt het op als u dat als enige niet doet. Uw niet doen heeft in dit geval meer en duidelijkere betekenis dan wat anderen wél doen. Als u tijdens een bijeenkomst als enige niet gaat zitten, maar blijft staan, kan dat bij anderen de indruk van afstandelijkheid geven.
Niet doen is veelzeggend
Zoals gezegd wordt bij interpretatie van lichaamstaal gewoonlijk gedacht aan het duiden van waarneembaar gedrag en zelden aan de betekenis van het ontbreken daarvan. Toch kan in veel gevallen het ontbreken van belangrijke lichaamssignalen zeer bepalend voor de communicatie zijn. U weet dat oogcontact een belangrijk instrument is om het verloop van de communicatie te reguleren. Als twee van uw medewerkers voortdurend elkaars blik vermijden, geeft dat u zeer zeker een indruk van hun verstoorde onderlinge relatie.
U kunt niet niet reageren
Herinnert u zich het legendarische en destijds opzienbarende debat nog, dat zich jaren geleden afspeelde tussen Pim Fortuyn en onder andere Ad Melkert en Hans Dijkstal? Pim Fortuyn was geanimeerd aan het spreken en trok ieders volledige aandacht. Ad Melkert trok zijn nek terug in zijn jasje en toonde een treurige frons en Hans Dijkstal keek naar beneden en leek bijna te slapen. De beide heren leken geen respons op het betoog van Pim Fortuyn te willen geven, maar niets was minder waar. Hun gebrek aan reactie was ook een reactie en deze werd streng afgestraft door de media en de kiezers.
U bent wat u niet doet
Anderen zullen u beoordelen op wat u doet, maar ook op wat u niet doet of uitstelt. Door belangrijke zaken na te laten of uit te stellen, geeft u blijk van uw zwakke plekken. U heeft bijvoorbeeld een hekel aan beoordelingsgesprekken en stelt ze daarom steeds tot het allerlaatst uit. Daarmee geeft u aan uw leidinggevende én aan uw medewerkers te kennen dat dit iets is, waar u blijkbaar moeite mee heeft.
Er niet zijn
U kunt belangstelling tonen door uw aanwezigheid. Als u zich vaak laat zien bij uw medewerkers toont u zich betrokken bij hun werkzaamheden. Ook hier geeft u met niet doen een tegengesteld signaal. Veel managers zijn vaak werkzaam buiten het directe zicht van hun medewerkers. Ze zijn veel aan het werk in hun kantoor of hechten meer belang aan hun aanwezigheid bij allerlei vergaderingen. Het is bekend dat kantoorwerk en vergaderen veel tijd in beslag nemen. Deze tijd gaat ten koste van uw contact met uw medewerkers en directe management. Het is belangrijk dat u keuzes maakt. Door eens afwezig te zijn bij een vergadering geeft u ook een signaal: mijn medewerkers zijn belangrijk voor mij!
Leven om te werken of werken om te leven? 'Nietsdoen, een levenskunst' zou uw leven wel eens drastisch kunnen veranderen. Sinds dit boek verscheen in Canada hebben miljoenen mensen over de hele wereld er profijt van gehad. Het boek is inmiddels in 14 talen verschenen.
Wereldwijd zien mensen in dat ze door het vele, vele werken de kwaliteit van het leven vergeten zijn. 'Nietdoen, een levenskunst' helpt u om uw angst kwijt te raken om een baan te verliezen. Het laat u zien hoe u financieel onafhankelijk kunt zijn met minder geld. En het zorgt ervoor dat u meer plezier en voldoening haalt uit alledaagse dingen en daarnaast laat het boek u zien hoe u kunt leren productiever te zijn door juist minder te werken. Dit boek is een uitdaging. Creatief en onderhoudend biedt het een kans om uw leven in korte tijd zo te veranderen dat het doet inzien dat u met veel minder werk tevredener en gelukkiger zult leven. Het leven is kort - geniet ervan!
Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Doe niet zo moeilijk De kunst van het relativeren Een nieuwe uitdaging? Zet dan je schouders eronder! Valt het uiteindelijk tegen? Haal dan je schouders op! #lichaamstaal #relativeren.
Manipuleren kun je leren
Meer dan 30.000 exemplaren! Frank van Marwijk schrijft over
subtiele lichaamstaal en beďnvloeding via onbewuste kanalen in zijn boek
Manipuleren kun je leren
Lichaamstaal bij baby's 
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie