Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht managementartikelen
|
|
Lees alles over lichaamstaal in het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
|
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij bol.com of Managementboek.nl
Van stilstand naar dynamiek
We leven nog steeds in de ban van de kredietcrisis. Hoewel deze crisis officieel voorbij is, wordt het handelen van veel bedrijven gekenmerkt door gebrek aan durf. In veel organisaties geldt een vacaturestop; het personeelsbestand wordt bevroren. Er wordt weinig geïnvesteerd in nieuwe projecten. In de beleidsvoering staat bezuinigen centraal. Het bedrijfleven neemt weinig actie, maar wacht liever tot het weer beter gaat. De economie staat stil; de voortgang stagneert. Er is geen beweging in te krijgen. Hoe maakt u uw bedrijf weer dynamisch?
Verwachtingen en onderlinge afhankelijkheid
In het artikel Hoe ú de economie op gang kunt helpen beschreef een aantal inzichten over de economie. Daarbij stonden verwachtingen en onderlinge afhankelijkheid centraal. Als u niet zeker bent van uzelf steunt u op de gedachte dat anderen het wellicht wel zullen weten. Als de mensen en bedrijven om u heen weinig durf tonen, waarom zou u dan uw nek uitsteken? Kopiëren wat anderen (niet) doen geeft een gevoel van veiligheid, maar daarmee komen we met z’n allen niet veel verder. Stilstand nodigt immers niet uit tot actie.
Blijf in beweging
Stelt u zich eens voor dat u probeert een zware steen de berg op de rollen. Het kost de meeste energie de steen in beweging te krijgen. Houdt u hem daarna in beweging dan hoeft u daar nog weinig energie in te investeren.
In het eerdergenoemde artikel sprak ik over een manier om de economische doorstroming te bevorderen. Ik gebruikte daarbij de metafoor van auto’s in de file, die vanuit stilstand weer op gang moeten komen. Iets dat stilstaat in beweging brengen is lastig. Zoals u waarschijnlijk zelf ook wel heeft ervaren in een file, is het prettiger om langzaam te blijven ‘rollen’ dan om steeds te moeten remmen en optrekken. Als we de voertuigen in beweging kunnen houden is de file sneller opgelost. Dit geldt eveneens voor de economie, voor uzelf en voor alle processen in uw organisatie. U dient ervoor te zorgen dat een en ander in beweging blijft.
Stilstand stimuleert niet
Als iets onzeker is, hebben we de neiging te wachten tot er verandering optreedt, voordat we in actie komen. We stellen belangrijke zaken uit totdat het klimaat veilig genoeg is. Maar zolang we rusten, hoeft niemand enige actie te verwachten. Als u te lang wacht met bijvoorbeeld solliciteren, een boek schrijven, een studie volgen of een nieuw project opstarten komt het er vaak niet meer van. Van uitstel komt afstel zeggen we dan. Te lange stilstand zorgt ervoor dat u het vertrouwen verliest dat uw plannen zullen slagen. Daardoor stelt u steeds langer uit en uiteindelijk stagneert het. Bent u eenmaal op dreef en blijft u ermee bezig, dan is de kans van slagen een stuk groter. Zelfs een geringe beweging is beter dan stilstand.
De steen komt ook boven als u hem langzaam de berg oprolt. Uw boek komt klaar als u elke week een bladzijde schrijft. Maar als u niets doet ligt het stil. Hoe logisch dat ook klinkt, het is een fenomeen waar iedereen wel eens mee te maken krijgt en waar bedrijven op stuk gaan.
Stilstand ontstaat soms vanwege angst voor achteruitgang. Dat laatste lijkt slechter, maar is juist beter te hanteren. Achteruitgang is ook beweging. Het daagt meer uit om in actie te komen dan stilstand. Als u te maken heeft met tegenslag zult u iets willen ondernemen om de balans weer te herstellen. Een dynamische curve kent pieken en dalen en die zijn nodig in elk proces. Het zou niet goed zijn als uw balans een vlakke lijn liet zien. Dat geeft weer dat er niets gebeurt. Het hart van uw organisatie is dan blijkbaar gestopt met kloppen. Tegenslag, verlies en achteruitgang stimuleren tot actie. Stilstand nodigt u nergens toe uit. Bovendien zullen ook anderen er hun vertrouwen door verliezen. Ze zien geen activiteiten en hebben niet langer de verwachting dat u in beweging zult komen.
Blijven veranderen
Voortgang en dynamiek zijn het antwoord op de vraag waarom bedrijven steeds moeten veranderen. Een dynamische organisatie is voortdurend bezig met verandering. Sommige medewerkers vinden dat lastig. Ze zijn gewend om op een bepaalde manier te werken en willen dat liever zo houden. Wat is er mis met het oude, vragen zij zich af. Nou, daar is misschien helemaal niets mis mee, maar toch is verandering beter. Behoud nodigt uit tot berusting. Het gevaar bestaat dan dat er spoedig helemaal niets meer gebeurt. Goede plannen belanden in de ijskast. De ontwikkelingen zullen stoppen en de medewerkers vervallen van routine in sleur. Veranderingen houden de mensen in beweging en de organisatie dynamisch. Let er dus op dat u ook in tijden dat het financieel minder gaat, blijft veranderen.
Het proces op gang
Geen enkele beweging begint vanzelf. Daar is energie voor nodig. Als het gaat om een lastige klus, is die energie soms moeilijk op te brengen. U moet bijvoorbeeld een stapel lastige rekeningen doorwerken. U hebt weerstand omdat het veel is en omdat u verwacht dat u allerlei problemen gaat tegenkomen. Dit heeft u er tot nu toe van weerhouden eraan te beginnen. U ziet er dus tegenop, maar u hebt toch besloten daar vandaag mee aan de slag te gaan. Voordat u begint neemt u een kopje koffie en nog een kopje koffie. Daarna doet u nog even wat kleine dingen tussendoor. Nog even dit en even dat. Na een poosje merkt u dat u bezig bent met allerlei dingen die nu niet echt prioriteit hebben. U bent duidelijk bezig met uitstellen. Maar hoe later het wordt, des te meer staat u onder tijdsdruk. Daardoor begint u er toch maar aan. En zodra u op dreef bent, merkt u dat het gaat als een trein. U moest er even inkomen. Nu u in beweging bent heeft u ook meer controle op het proces. U komt de problemen die u verwachtte inderdaad tegen, maar nu u bezig bent kunt u ze ook hanteren. Ze maken nu onderdeel uit van het dynamische proces. Het is inderdaad nog steeds een enorme klus, maar nu u een en ander in gang hebt gezet is ook het einde in zicht. Vooraf zag u er als een berg (ook al zoiets massiefs) tegenop. Maar vervelende werkzaamheden kunnen u ook voldoening geven als u merkt dat er gang in zit.
Beter bestuurbaar
Lopende zaken zijn gemakkelijker op gang te houden en zijn ook beter bestuurbaar. Een fiets die stilstaat, kunt u niet in balans houden. U kunt hem ook niet sturen. Voor coördinatie is beweging nodig. Als u een pen wilt pakken, kost het u weinig moeite om uw hand daar in een rechte lijn naartoe te bewegen. Dat dit zo gemakkelijk lukt, heeft ermee te maken dat u uw hand eigenlijk nooit helemaal stilhoudt, maar dat die altijd een klein beetje trilt. Strekt u uw arm eens recht vooruit en probeer daarbij uw hand helemaal stil te houden. Als u goed kijkt zult u merken dat dat niet lukt. De tremoren in uw hand worden voortdurend gecorrigeerd vanuit uw hersenen waardoor het lijkt dat uw hand niet beweegt. In werkelijkheid zorgen de minuscule trillingen van uw handen ervoor dat u juist iets met fijne coördinatie kunt uitvoeren. Beweging geeft u dus controle en mogelijkheid tot sturen.
Een machine die stilstaat, kan niet worden bediend. Een team dat niets doet kan niet worden aangestuurd. Dit geldt ook voor nieuwe projecten die u wilt invoeren. Vaak wordt de uitvoering van plannen lang uitgesteld totdat iedereen er alles over heeft gezegd. Maar zolang er nog niets mee wordt gedaan valt er ook niets bij te sturen. In veel gevallen bereikt u sneller resultaat als u gewoon met de concepten aan de slag gaat. Daarmee zet u letterlijk iets in beweging. In de dynamiek wordt sneller duidelijk waar zich de knelpunten bevinden. En dan kunnen die vloeiend worden opgelost.
Beweging in onderhandelingen
In onderhandelingen geldt hetzelfde principe. Doordat ieder op zijn eigen standpunten blijft staan lopen veel onderhandelingen muurvast. Door polarisatie kan de voortgang blijvend stagneren. Als u ook maar enig belang heeft in de voortgang van een onderhandeling is het raadzaam te blijven zoeken naar openingen. Doe nieuwe suggesties die een ander licht op de zaak werpen. Zoek ook de voordelen in de suggesties van anderen. Wees creatief in uw aanpak. Wees ten slotte ook bereid tot concessies. Het is niet zinnig om elkaar maar te blijven aanstaren tot iemand wijkt. Zolang er beweging (in de zaak) is, is er nog niets verloren. Als het stokt, wordt het lastiger.
Oog voor dynamiek
Nog even een andere invalshoek met betrekking tot beweging. Aan iemands lichaamshouding kunnen we veel aflezen, maar mensen zijn maar zelden statisch. Lichaamshoudingen wisselen elkaar af en dit maakt lichaamstaal dynamisch. Als houdingen al iets betekenen dan zijn veranderingen van houdingen zeker veelzeggend. Als een toehoorder van een lezing anders gaat zitten en nu dezelfde houding aanneemt als de spreker, is er duidelijk iets veranderd in zijn attitude.
Het publiek geeft feedback door houdingen en bewegingen. Dit is een aardig gegeven om in uw achterhoofd te houden als u zelf een presentatie geeft. U kunt zien of u overtuigend overkomt! Kijk naar wat er precies in de houding van de toehoorders verandert. Zit het merendeel van hen ‘lekker achteruit’ of zitten ze op het puntje van hun stoel. In het laatste geval kunt u aan hun gezichtsuitdrukking zien of dit is omdat ze erg geïnteresseerd zijn in uw betoog of juist omdat ze op het punt staan er iets tegenin te brengen (of om te vertrekken!). Ook de frequentie van het veranderen van houding is een belangrijk gegeven. Als het merendeel van het publiek rusteloos heen en weer schuift op zijn stoel, is er mogelijk iets mis met uw presentatie. Veel beweging is hier dus een teken van onrust en niet van levendigheid.
Cadans en ritme
Ook de dynamiek in uw organisatie is waarneembaar in de beweging van uw mensen. Zichtbare beweging of stilstand leert u veel over de voortgang van processen. In een dynamische organisatie gaat het er levendig aan toe. Niemand twijfelt eraan wat hij moet doen. De actuele zaken houden de medewerkers voortdurend in beweging. In die bewegingen zijn een bepaalde cadans en ritme te bemerken. Aan de bewegingen die mensen maken kunt u afleiden wat hen bezig houdt. Het is bijvoorbeeld interessant om eens een video-opname te maken van een vergadering en die later versneld af te draaien. Het zal u dan opvallen dat op cruciale momenten tijdens de bijeenkomst iedereen gaat verzitten. En aan de manier waarop de dynamiek van de medewerkers op elkaar aansluit kunt u vaststellen wie de voorstanders en de tegenstanders van een bepaald plan zijn.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|