Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Gaat u staan of zitten?
Het werk van een manager zit vol vanzelfsprekendheden waar we gewoonlijk nauwelijks bij stilstaan. U drinkt bijvoorbeeld ’s ochtends staande een kopje koffie bij het koffiezetapparaat, loopt naar uw werkplek en gaat zitten achter uw computer om uw mail te checken. Daarna zit u een uur aan de vergadertafel en vervolgens staat u voor een groep om een lezing te geven. Tijdens uw lunch zit u met collega’s in de kantine. ’s Middags staat u een klant op te wachten, loopt u met hem naar uw werkkamer en nodigt u hem uit om plaats te nemen aan een lage tafel. Vaak denken we er niet zo zeer over na welke positie - staan of zitten - het beste is bij het contact dat we aangaan. Toch maakt dit nogal verschil. Staan of zitten heeft een ander effect op uw brein en op dat van uw gesprekspartner. Laten we eens kijken hoe het ook anders kan.
Het verschil tussen staan en zitten
Als mensen bewust nadenken over hun lichaamshouding, denken ze gewoonlijk aan de positie die zij met hun lichaam en ledematen innemen, terwijl ze in gesprek zijn met een ander. Met een goede lichaamshouding kunt u een positieve indruk van uzelf bij de ander achterlaten. U neemt bijvoorbeeld een open houding aan met uw armen los en zorgt ervoor dat u zich toekeert naar uw gesprekspartner. Verder zit/staat u rechtop en neemt u een symmetrische lichaamshouding aan. U neemt niet te weinig, maar ook niet te veel ruimte in. Zo komt u eerlijk, belangstellend, respectvol en zelfverzekerd over. Bijzonder genoeg stelt niemand zichzelf dit soort vragen als het gaat om de basishouding. Hoe komt u het best over in een bepaalde situatie? Gaat u zitten, staan of misschien wel liggen?
Staan of zitten heeft een ander effect op ons brein. Staan nodigt uit tot kortere dynamische interacties. Zitten zorgt voor rust in de communicatie en voor diepgaandere verwerking van de informatie die u ontvangt. Een zittend contact neemt gewoonlijk meer tijd in beslag en heeft een minder vrijblijvend karakter. In sommige gevallen heeft een staande positie de voorkeur vanwege dit snelle contact. Wilt u echter verdieping en intimiteit, ga dan zitten. Laten we nog eens kijken naar het kopje koffie dat u ’s morgens drinkt. In mijn voorbeeld in de inleiding blijft u met uw koffie staan bij het koffiezetapparaat. Het karakter daarvan is snel, even een kopje koffie, en dan meteen aan het werk. Tijdens een koffiepauze later op de ochtend, gaat u misschien zitten om even rust te nemen. Dat drinkt toch anders koffie!
Staand of zittend vergaderen
Het stereotype beeld van een vergadering is een groep mensen die rond de tafel zit om te spreken over de actuele agendapunten. Zo’n vergadering heeft een vaststaande structuur. Er worden afspraken gemaakt en er wordt genotuleerd. Gewoonlijk wordt er voor een vergadering een uurtje uitgetrokken en vaak is er koffie of thee. Dit nodigt uit om er echt voor te gaan zitten en meer uit te weiden over een onderwerp. Een ander type vergadering is een werkoverdracht die elke ochtend plaatsvindt om kort informatie uit te wisselen en eventueel taken te verdelen. Voor zo’n overleg wordt misschien een kwartiertje ingepland, maar in de praktijk lopen dit soort overlegmomenten vaak uit. Iedereen heeft nog wat te zeggen en voor dat je het weet is er snel een half uur om. Gelukkig is er altijd iemand die gedreven op zijn horloge wijst. Nu blijkt dat deze strenge tijdsbewaking minder nodig is als er gekozen wordt om staande te vergaderen. Staan nodigt meer uit om snel informatie uit te wisselen. Vergaderingen die staand worden gehouden, blijken 34 procent korter te duren.
Als iedereen aan tafel zit, betekent dat overigens nog niet dat u ook de hele tijd moet blijven zitten. In mijn artikel Zo geeft u uitleg zonder interruptie, gaf ik een voorbeeld van hoe u de context kunt veranderen door te gaan staan. U gebruikt dan bijvoorbeeld een flip-over om uw standpunt te verduidelijken. Als u staat, terwijl de andere aanwezigen zitten, zult u minder snel onderbroken worden. Uw bijdrage voelt immers aan als een presentatie; de anderen worden toehoorders. Als u dan toch onderbroken wordt, kunt u deze interruptie beschouwen als een vraag die u graag beantwoordt, maar liefst aan het eind van uw verhaal. Zorg dat u deze ‘vraag’ ook staande beantwoordt. Zo voorkomt u een discussie. Natuurlijk kunt u zo geen kwartier aan het woord blijven. Het blijft immers de uitleg van uw mening. Als u uw standpunt verduidelijkt hebt, gaat u zitten om verder te vergaderen.
Staan of zitten achter de computer
In mijn voorbeeld in de inleiding gaat u zitten achter de computer om uw e-mail te lezen. Misschien bent u dat inderdaad gaan doen. Maar gezeten achter uw computer bent u snel verdwaald en terechtgekomen bij dit artikel. Zitten nodigt uit om de tijd te nemen en dingen meer uitgebreid te doen. U zit niet voor uw rust, maar neemt wel meer de rust om uitgebreid naar zaken te kijken en u te vergewissen van details. Vergelijkt u dit eens met wat u doet bij een bibliotheek als u op zoek bent naar een boek. Vaak vindt u daar een computer op een pilaar waarbij u staande de catalogus kunt raadplegen. Deze positie nodigt uit tot een korte doelgerichte actie. Als u staand uw e-mail zou checken zou u minder geprikkeld worden om uitgebreid een artikel te lezen of bezig te zijn met zaken die u op uw computer tegenkomt. Als u uw computer ook gebruikt om offertes te maken en rapporten te schrijven, is een staande positie niet zo handig. Daar wilt u immers de tijd voor nemen. Maar in andere situaties is een staande positie te verkiezen. Het is dan ook helemaal niet zo gek om pilaren met computers te plaatsen op werkplekken waar medewerkers alleen snel informatie moeten invoeren of raadplegen. Als de medewerkers moeten staan zal dit automatisch sneller en doelmatiger plaatsvinden.
Staande of zittende presentatie
Bij een presentatie aan een grote groep mensen, denkt u meteen aan een staande spreker die een zittend publiek toespreekt. In de meeste situaties is dat ook het meest doeltreffend. Staan zorgt voor meer dynamiek. Staan zorgt ervoor dat de toehoorders de spreker goed kunnen zien. Als de spreker staat en de toehoorders zitten, zorgt dat bijzonder genoeg ook voor minder onderbreking. Vaak is dat wenselijk, maar soms wilt u juist meer uitwisseling. Als u voor een niet al te grote groep spreekt, zou u ervoor kunnen kiezen om de stoelen in een grote kring te plaatsen en zelf ook te gaan zitten. Daardoor zult u de aanwezigen veel meer uitnodigen om direct te reageren op wat u zegt. Als u eerst iets wilt vertellen en daarna reacties wilt, is het zinvol om uw presentatie op te splitsen. In het eerste deel blijft u staan terwijl u uw verhaal doet. Daarna, in het tweede deel, neemt u plaats tussen de toehoorders om hen uit te nodigen tot discussie. Als u onderlinge uitwisseling tussen de toehoorders wilt, lukt dat beter wanneer u de stoelen in de kring zet en zelf gaat zitten, dan als u blijft staan voor een zaal met de stoelen in theaterpositie. Saillant detail: zolang u blijft zitten krijgt u geen staande ovatie!
Staan of zitten bij zakelijke contacten
Als u een sollicitatiegesprek voert of een gesprek voert met een klant, kunt u er ook over nadenken wanneer u blijft staan en op welk moment u gaat zitten. Een sollicitatiegesprek aan een statafel ziet er misschien wat apart uit, maar sta er gewoon eens bij stil wat u gewoonlijk doet bij zo’n ontmoeting en wat variatie kan opleveren.
Het aangaan van het contact met een sollicitant of met een klant kan gemakkelijk plaatsvinden vanuit een staande positie. Als u de bezoeker ontvangt, toont u respect en belangstelling door te gaan staan als hij binnenkomt. Opstaan maakt uw positie gelijkwaardig met die van de ander. U hoeft daarna ook niet meteen te gaan zitten. Terwijl u met de bezoeker spreekt kunt u eerst een tijdje blijven staan. Staan biedt dan een aantal voordelen boven zitten. Doordat u gemakkelijker beweegt als u staat, maakt dit uw ontmoeting wat levendiger en losser. Dit haalt de spanning eraf, waardoor het gesprek dan (zittend) meer ontspannen kan beginnen. Staan nodigt uit tot dynamiek en beweging. Daardoor is het ook gemakkelijker om met uw bezoeker ergens heen te lopen, bijvoorbeeld een rondleiding te geven.
Staan of zitten bij sales
Als u in de rol van verkoper een klant ontvangt in bijvoorbeeld een winkel, een showroom of op een beurs maakt staan het contact ongedwongen voor de klant. Hij behoudt daardoor het gevoel dat hij kan weglopen wanneer hij wil. Let er echter op dat u een klant niet vermoeit door hem te lang te laten staan. Staan is alleen effectief bij een kort contact. Verwacht u dat een gesprek met een klant langer dan tien minuten zal duren, dan kunt u hem beter uitnodigen om plaats te nemen. Een zittend gesprek is minder ongedwongen. Als een klant zit, is het lastiger voor hem om zonder opgaaf van reden het contact te verbreken en te vertrekken. Als u de klant uitnodigt om plaats te nemen laat u weten dat u de tijd wilt nemen om hem verder te informeren over uw product. Veel klanten zullen uw uitnodiging om plaats te nemen misschien in eerste instantie afwijzen. Als de klant wel plaatsneemt, geeft hij daarmee dus ook te kennen dat hij interesse heeft. Op gelijke wijze heeft trouwens elk voorstel tot positie- en plaatsverandering een onderliggende betekenis. Zo kan het bijvoorbeeld zinvol zijn om de klant uit te nodigen plaats te nemen aan een andere tafel als teken dat u de koop wilt afsluiten.
Even de benen strekken
In communicatief opzicht is het zinvol om bewust na te denken of u staat of zit tijdens uw zakelijke interacties. Maar ook om gezondheidredenen is het goed om er bij stil te staan. Op veel werkplekken zitten managers de hele dag. Ze verlaten hun (zit)plek in hun kamer om een uur te zitten in een vergaderruimte. Ze zitten tijdens individuele gesprekken en zitten zelfs in de lunchpauze. Langdurig zittend werk kan verschillende gezondheidsklachten geven. Denk er ook om deze reden eens over na om het zitten, staan en lopen tijdens uw werk meer af te wisselen.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
Gerelateerde onderwerpen:
Waar laat u uw handen?
De mythe van de open gebaren
Gekruiste armen beïnvloeden uw denken
Herken de houding van uw gesprekspartner
Spreekt uw gezicht?
Maak effectief gebruik van uw positie
Gespreksregulatie met het hoofd 1
Gespreksregulatie met het hoofd 2
Gespreksregulatie met het hoofd 3
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
lichaamstaal
relativeren
communicatie
management
emotie
mensenkennis
coachen
zakelijk flirten
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie