Home
Basis
Uiting
Praktijk
Manager
Workshops
Boeken
Overzicht
managementartikelen
 
|
 |
Lees alles over lichaamstaal in
het boek van lichaamstaalexpert
Frank van Marwijk
 |
Bestel het boek LICHAAMSTAAL bij
bol.com of Managementboek.nl
Herken en voorkom een burnout
Stress op het werk is een van de belangrijkste oorzaken van langdurige ziekmeldingen. Het afgelopen jaar is het aantal mensen in de WAO tot bijna een miljoen gestegen, waarbij een groot deel wordt toegeschreven aan psychische oorzaken. Vroeger werd iemand die opgebrand raakte door zijn werk 'overspannen' genoemd, maar in deze tijd spreken we vaker van burnout. Waardoor wordt burnout veroorzaakt en hoe herkent u het bij uw medewerkers of u zelf?
Ziekmakende communicatie
In veel gevallen van burnout is niet het werk zelf de voornaamste stressfactor, maar de slechte communicatie binnen de werksituatie. Het gaat daarbij niet alleen om wat collega's en leidinggevende tegen een medewerker zeggen, maar belangrijk is vooral ook wat er niet wordt gezegd. Rivaliteit, pressie en onvoldoende waardering voor het werk en de persoon zelf, worden eerder non verbaal uitgedrukt dan uitgesproken. Onze diepste gevoelens spreken we nu eenmaal niet zo makkelijk uit, maar we laten vaak onze onvrede wel blijken door middel van lichaamstaal. De boodschap die we medewerkers daarmee onbewust geven, vreet diep in hun ziel en is een belangrijke veroorzaker van ziekte.
Als de medewerker ziek thuis is, zal hij soms zelf als reden daarvoor noemen dat hij 'overwerkt' is. Hij bevond zich op kantoor op momenten dat dat niet meer van hem verwacht werd en nam de gedachten aan zijn werk mee naar huis, zodat dit hem ook 's nachts wakker hield. Toch moeten we niet vergeten dat ook hiervoor veelal een verstoorde communicatie de drijfveer is. Een werknemer die voldoende waardering ervaart voor het werk dat hij doet, zal niet zo snel overwerkt raken.
Waardering
Interim managers komen vaak tot de conclusie dat gebrek aan waardering een van de belangrijkste redenen is van onvrede bij medewerkers in alle lagen van een organisatie. Om gemotiveerd te kunnen blijven werken, heeft een mens behoefte aan waardering. Hierbij heb ik het niet zozeer over de euro's die maandelijks bijna automatisch worden overgemaakt op de rekening van uw medewerkers, maar over de complimentjes die u uw medewerkers zo nu en dan eens moet geven. Om in lichaamstaal termen te spreken: uw medewerkers hebben wel eens behoefte aan een schouderklopje en een aai over de bol. Ook een opgestoken duim en een glimlach doen wonderen. Dit klinkt allemaal vrij logisch, maar toch schiet het er in de praktijk vaak bij in. Veel managers zijn zeer alert op het geven van feedback als het functioneren van hun medewerkers tekort schiet. Het afleveren van goed werk wordt daarentegen vaak als een vanzelfsprekendheid ervaren, waarna de zo gewenste complimentjes helaas uitblijven.
Kritiek
Natuurlijk kan het voorkomen dat u als werkgever ontevreden bent over uw werknemer, of dat u als collega bepaalde verwachtingen hebt van de ander. In dit geval is het opbouwender om de kritiek uit te spreken dan deze alleen non verbaal te laten blijken. Afkeurende blikken en korte snauwen zonder de daarbij behorende motivatie dragen niet bij tot een prettige werksfeer. Te vaak komt het ook voor dat een werknemer, waarmee men het niet zo goed kan vinden of waar men ontevreden over is, totaal wordt genegeerd. Genegeerd worden is misschien wel het vervelendste dat een medewerker in een werksituatie kan overkomen. Het is namelijk erg belangrijk om gezien te worden en dat kunt u hier zeer letterlijk nemen.
Hoe is het werkklimaat?
Een verstoord werkklimaat kan ook een belangrijke oorzaak zijn dat een medewerker opbrandt. Om deze reden is het belangrijk dat u feeling houdt met uw medewerkers en aanvoelt welke atmosfeer er op de afdeling heerst. Misschien bestaan er sluimerende conflicten tussen medewerkers onderling, die een eigen leven zijn gaan leiden. U merkt dan bijvoorbeeld dat er over een bepaalde medewerker veel wordt gesproken als hij afwezig is. U ontvangt zelf ook veel klachten over diens functioneren. Als deze medewerker aanwezig is vallen er veel stiltes of worden er snauwen en geprikkelde opmerkingen geplaatst. Ook lijkt het contact met de medewerker zoveel mogelijk te worden vermeden. Tenslotte is er alleen nog functioneel contact, met weinig humor en menselijkheid. In deze situatie is het belangrijk dat u als manager ingrijpt en zo snel mogelijk de onderliggende conflicten op tafel ziet te krijgen.
Herken stress op tijd!
Burnout kan worden voorkomen door de tekens van stress tijdig te herkennen. Het blijkt voor een medewerker lastig om stress bij zichzelf te herkennen. Veel medewerkers gaan de gedrevenheid waarmee ze hun werk doen zien als een karaktereigenschap van zichzelf: 'zo ben ik nu eenmaal'. Ze kunnen niet meer onderscheiden dat ze vóór die tijd 'nu eenmaal' niet zo waren. Zelfs het hebben van slapeloze nachten, hoofdpijn en pijn in de nek zijn geen tekenen die hen doen stoppen. Ook dit 'hoort er nu eenmaal bij', zo vinden ze. Het is dus zinvol om de stress bij uw medewerkers te herkennen en hen daarvan bewust te maken.
De gestresste medewerker
Als een medewerker met regelmaat langer dan nodig op zijn werk blijft en een gedreven indruk maakt, kan er sprake zijn van stress. Ook aan kleine signalen kunt u dit merken. Deze medewerker kan een vermoeide indruk maken en snel geïrriteerd zijn. Veelal kan hij zich ook moeilijk concentreren. Het lukt hem bijvoorbeeld niet om aandachtig te luisteren tijdens gesprekken. Hij kijkt steeds weg en laat zijn gedachten makkelijk afdwalen. Zijn slechte concentratie kan reden zijn dat hij meer fouten maakt die hij, diep zuchtend, weer probeert te herstellen. De medewerker is vaak overbetrokken met zijn werk bezig en met te veel dingen tegelijk. Hierdoor verliest hij ook het overzicht. Hij spreekt veel, snel en gejaagd. Hij loopt vlug en toont tekenen van ongeduld zoals trommelen met zijn vingers. Zijn overbetrokkenheid kan echter plotseling omslaan in onverschilligheid; zijn vele praten in stilzwijgen.
Uw vinger aan de pols
Door frequent individueel contact met uw medewerkers kunt u er zelf aan bijdragen de gevolgen van stress tot het minimum te beperken. U kunt dan snel anticiperen op de bestaande problemen. Door de regelmatige intensieve persoonlijke aandacht geeft u ook erkenning aan de medewerker, waardoor hij zich gewaardeerd voelt. Als u een vertrouwensband met uw personeel heeft opgebouwd, zullen uw medewerkers hun zorgen makkelijker met u bespreken. Een medewerker zal u sneller in vertrouwen nemen over problemen in de thuissituatie of op het werk. Door daarover te praten kunt u de medewerker ondersteunen. Door dit contact bemerkt u het ook eerder wanneer er iets mis is met iemand. Als u merkt dat de stress van een personeelslid te veel oploopt kunt u verergering voorkomen. U kunt bijvoorbeeld tijdelijk enkele taken van de medewerker afnemen. U kunt hem of haar eens een uurtje eerder wegsturen. Andere medewerkers zullen daar veelal begrip voor hebben; ook zij zien namelijk dat hun collega het wat minder trekt. Uiteindelijk kan het goed zijn een medewerker te adviseren om eens bij de bedrijfsarts langs te gaan. Als u wacht tot hij daartoe zelf het initiatief neemt, kan het al te laat zijn en zit uw medewerker misschien al in het voorportaal van de WAO.
En de gestresste manager...?
Spreken over de burnout van uw medewerkers is nog redelijk veilig. Tenslotte gaat het over anderen. Het is echter zeker niet onbelangrijk om ook eens te kijken naar hoe u zelf in uw werk staat. Zoals eerder genoemd kost het mensen veel moeite om te erkennen dat ze zelf slachtoffer zijn van oplopende stress. Ook veel managers gaan geheel op in hun werk en merken niet wanneer de emmer overloopt. Vergeet hierbij niet dat u uw stress ook overdraagt op uw medewerkers. Een gestresste manager heeft minder geduld en weinig ruimte voor empathie. Hij toont meer interesse in de productiecijfers dan in zijn werknemers. En dan heb ik het nog niet gehad over de managers die hun frustraties afreageren op hun personeel! Let daarom goed op de signalen van uw omgeving en ook op de tekens die uw lichaam afgeven. Zijn er mensen uw omgeving die zeggen dat u te veel werkt? Merkt u dat u vaak nog alleen op kantoor bent? Heeft u spanningspijnen in uw lichaam? Slaapt u minder? Dit alle kunnen signalen zijn dat u zich drukker maakt dan goed is voor uw gezondheid!
Meer informatie over stress en burnout kunt u vinden op de website: www.burnin.nl van ervaringsdeskundige Gert Otter.
tekst: Frank van Marwijk.
© Bodycom Lichaamscommunicatie
 Lichaamstaal bij baby's
Kan een baby praten? Ontdek dit en nog veel meer in het succesvolle boek Lichaamstaal bij baby's van Frank van Marwijk. In dit boek staat de communicatie tussen ouder en baby centraal. Het boek biedt boeiende informatie aan ouders met baby's en aan iedereen die beroepsmatig met baby's te maken heeft. Ook leuk als kraamcadeautje.
Meer informatie
Hoofdstukindeling
Online bestellen
Overzicht artikelen voor managers I
Homepage lichaamstaal
Informatie
Indien u belangstelling heeft voor een presentatie over lichaamstaal binnen uw bedrijf of
vereniging dan geven wij hierover graag meer informatie.
|
Boeken op onderwerp:
burnout
stress
emotie
collega's
management
ziekteverzuim
onderhandelen
|
Bestellen via Managementboek
Bodycom Lichaamscommunicatie